FRONTAL: Delegacija Panevroske unije BiH, čiji ste i  vi bili dio, upravo se vratila sa Generalne  skupštine Međunarodne Panevropske unije održane održane u Strazburu. Kakvi su vaši opšti utisci? 

Ćutahija: Bilo je lijepo ponovo vidjeti panevropske prijatelje i s njima podijeliti iskustva iz prethodnog perioda. Također, bilo je korisno čuti i s kakvim se problemima suočavaju druge države, članice EU, i one koje to nastoje postati. 

FRONTAL: U Predsjedništvo Međunarodne Panevropske unije ponovo je izabran je počasni predsjednik Panevrope BiH, prof. dr. Franjo Topić, a delegaciju je predvodio predsjednik Osman Topčagić. Kako Panevropska  unija BiH kotira u krovnoj organizaciji i da li, i u kolikoj mjeri, skupa sa kolegama iz drugih panevropskih organizacija možemo imati uticaj na politiku EU u dijelu koji se odnosi na Zapadni Balkan?

Ćutahija: Ovo je treći mandat Franje Topića u Predsjedništvu Međunarodne panevropske unije i to govori o tome koliko je naša organizacija poštovana u cijeloj Evropi, kao i sam profesor Topić, koji je osnivač Panevropske unije BiH. I ove godine je diretno izabran u Predsjedništvo u prvom krugu. Osim toga, ne treba zanemariti i to da je na poziciju zamjenika generalnog sekretara Međunarodne panevropske unije izabran Vanja Gavran, bivši predsjednik Panevropske unije BiH. Ako uzmemo u obzir da prema statutu nijednoj članici Panevropske unije nije garantovana kvota zastupljenosti, već svi članovi organa se biraju isključivo glasovima, mislim da Panevropska unija BiH može biti više nego zadovoljna svojim učešćem i mjestom za stolom. Panevropska unija je oduvijek pomagala zemljama Zapadnog Balkana da što prije uđu u Evropsku uniju i ona ima jak kapacitet za to. Naime, veliki broj zastupnika u Evropskom parlamentu su i članovi Panevropske unije, njih osamdesetak, i oni se sastaju svakog četvrtka u okviru Panevropske grupe u Evropskom parlamentu i diskutuju o raznim temama. Nekoliko puta je tema bila i Bosna i Hercegovina i Zapadni Balkan. To je ogroman potencijal za lobiranje u institucijama EU koju Bosna i Hercegovina treba više koristiti. Potrebno je i istaći da posebnu podršku uživamo i od novog-starog predsjednika Međunarodne panevropske unije, Alaina Terrenoire-a, a on se u medijima krajem prošle godine oglasio o kontroverznoj izjavi Macrona da je Bosna i Hercegovina tempirana bomba.

Kakav je stav Panevropske unije BiH spram novog pristupa proširenju?

Ćutahija: O ovoj temi se najviše govorilo u sklopu političke diskusije koja je bila dio programa Generalne skupštine. Predsjednik Panevropske unije, Osman Topčagić, iznio je naše stavove po pitanju aktuelnih izazova proširenja i na početku je konstatovao da je Proces stabilizacije i pridruživanja kao EU politika prema Zapadnom Balkanu pokrenut prije dvadeset godina. Što se tiče dijela pridruživanja, do sada je samo Hrvatska postala članicom EU, a ostale države regije su u različitim fazama pristupanja i time niko ne može biti zadovoljan. Iznio je i to da Evropska unija treba što prije otvoriti pregovore sa Sjevernom Makedonijom i Albanijom kako bi sačuvala svoju kredibilnost, inače, u pitanje će doći podrška EU integracijama u zemljama regije, a svjesni smo i toga da u regiji postoji sve veća prisutnost drugih svjetskih sila. Također, perspektiva punog članstva u EU mora biti reafirmisana, naravno, nakon ispunjavanja uslova. Zemlje Zapadnog Balkana trebaju biti pozivane i uključivane u debatu o „budućnosti Evrope“ i generalno, trebaju više učestvovati u radu raznih tijela Evropske unije, u ulozi posmatrača ili u nekoj drugoj formi. Ovo će ojačati međusobno razumijevanje, kao i samu pripadnost evropskoj porodici. Također, neke probleme s kojima se EU suočava ona sama ne može riješiti, bez zajedničkog napora, kao što su borba protiv organizovanog kriminala, migracije, zaštita okoliša, infrastruktura, itd. Potrebno je ojačati i podršku Evropske unije regiji za ekonomski razvoj jer evidentna je rastuća razlika u razvoju što stvara probleme i Evropskoj uniji i zemljama Zapadnog Balkana. Za sve iznesene prijedloge u toku političke diskusije dobili smo široku podršku od predstavnika ostalih panevropskih organizacija i dio sugestija je unesen i u finalnu verziju donesene deklaracije.  

Smatrate li da će uskoro barem jedan dio preporuka iz Mišljenja Evropske komisije biti  ispunjen?

Ćutahija: Činjenica je da od prošlogodišnjeg dobivanja mišljenja od Evropske komisije, u Bosni i Hercegovini se u javnosti skoro i ne pominje proces evropskih integracija. Takav pasivan pristup može naštetiti našem napretku, posebno nakon donošenja nove metodologije pristupa jer se njim definiše proaktivniji proces. U ovom momentu, izuzetno sam skeptičan da ćemo postići bilo kakav napredak u skorije vrijeme. Kao što Evropska unija treba reafirmisati evropsku perspektivu regije, to trebaju uraditi i naši političari i institucije. Sve parlamentarne stranke u programu imaju da je članstvo u Evropskoj uniji vanjsko-politički prioritet Bosne i Hercegovine, ali to trebaju pokazati i djelima. Proces evropskih integracija treba postati zajednički interes pozicije i opozicije i treba prestati biti predmet dnevne politike i skupljanja jeftinih političkih poena.

Frontal