Nakon te odluke, sud je presudio u još tri predmeta da bosanskohercegovački Ustav krši pravo građana da se kandiduju za javne funkcije, međutim, nijedna od tih odluka nije sprovedena.

Procjenjuje se da se 400.000 građana BiH, što je 12 odsto stanovništva, ne može da se kandiduje za funkciju predsjednika ili člana parlamenta zbog svoje vjere, etničke pripadnosti ili mjesta prebivališta, navodi se u saopštenju organizacije sa sjedištem u Londonom.

Ustav takođe zabranjuje ljudima koji ne žele da izjašnjavaju o etničkom identitetu da se kandiduju za najviše funkcije. Jedna od osoba koja je podnijela predstavku Evropskom sudu je doktor, Bošnjak koji je preživio zločin Srebrenici i koji živi u dijelu zemlje u kojem se za člana tročlanog predsjedništva mogu kandidovati samo  Srbi, dodaje se u saopštenju.

„Nečuveno je da jedna evropska država ima ustav koji već 24 godine diskriminiše vlastite građane”, rekao je Klajv Boldvin, viši pravni savjetnik organizacije. „Bosanske vlasti treba da prestanu da daju prioritet interesima glavnih etničkih grupa nad jednakim pravima za sve građane kao i da izmjene diskriminirajući ustav”, rekao je on, prenosi Beta.

Ustav, kojeg su napisali evropski i američki eksperti kao dio Dejtonskog mirovnog sporazuma kojim je 1995. godine zaustavljen rat u BiH, privileguje tri glavne etničke grupe Bošnjake, Hrvate i Srbe i naziva ih „konstitutivnim” narodima.

Kada je riječ o 17 nacionalnih manjina, među kojima su Jevreji i Romi, ustav ih naziva „ostalima” i uskraćuje im pravo da se kandiduju za predsjednika i Dom naroda, odnosno gornji dom parlamenta. Vjeruje se da je BiH jedina zemlja na svijetu sa ustavom koji neke svoje građane kategoriše kao „ostale”.

Evropski sud je 22. decembra 2009. godine presudio da ustav Bosne i Hercegovine direktno diskriminiše manjine, ne dopuštajući im ravnopravno učestvuju u demokratskim izborima. Prijavu sudu podnijeli su bosanski Rom, Dervo Sejdić i bosanski Jevrej, Jakob Finci.

Ali od te značajne presude do danas ustav nije izmenjen, a prošla su tri opšta izborna ciklusa, koja su provedena na osnovu diskriminatornog ustava i izbornog zakona.

HRV je pozvao međunarodnu zajednicu, posebno zemlje koje su učestvovale u postizanju Dejtonskog sporazuma, da izvrše pritisak na zvaničnike u BiH kako bi prekinuli diskriminaciju.

„Zvaničnici u BiH treba što prije da nastave rad na formiranju radne grupe za ustavne promjene u čiji rad treba uključiti i Savjet za nacionalne manjine i relevantne stručnjake u cilju primjene sudske odluke o ljudskim pravima”, navodi se u saopštenju.

„Evropske države i SAD pomogle su u izradi ustava koji je na hiljade građana BiH učinio građanima drugog reda. Te iste države sada treba da pomognu da se okonča ta diskriminacija”, rekao je Boldvin.

Izvor: Politika.rs