Veoma važan, nekada strateški, danas kulturno-istorijski, Trebinje spada u gradove koje bi trebalo da vidite. U ovom gradu srešćete mješavinu svih naroda koji su upravljali gradom i uživaćete u nesvakidašnjem prihvatanju različitosti i gostoprimstvu. 

Centar grada je izgrađen u mediteranskom stilu gdje dominiraju stara austrijska zdanja i gorostasni platani, koje su zasadile austrougarske vlasti na mjestu gdje se nekada nalazilo tursko groblje.

Ovo je jedno od omiljenih mesta meštana koji kažu da se sve saznaje upravo u hladovini ovog drveća uz kafu, rakiju ili vino, a često mogu da se vide kako sjede sami i jednostavno posmatraju svoj grad i pozdravljaju sugrađane. 

Drugo mjesto gdje lokalci vole da se okupe je Trg slobode, koji mještani jednostavno nazivaju „pijacom“. To je prava košnica ljudi koji se svakodnevno okupljaju oko živopisnih tezgi dok idu u šetnje. Na trgu se nalazi jedan od spomenika koji je pjesnik Jovan Dučić poklonio gradu.

Posvećen je ljudima koji su dali život za Trebinje: sa jedne strane spominje se 77 momaka i dvije djevojke koji su obješeni na ovom mjestu kada je Gavrilo Princip ubio Franca Ferdinanda u Sarajevu, a s druge strane, vojnici koji su oslobodili Trebinje u Prvom svjetskom ratu. 

U blizini se nalazi ulica čuvenog pjesnika i diplomate, gdje je postavljen njegov spomenik, jer je baš Trebinje bilo inspiracija Dučiću da napiše “Jutra sa Leutara.“

Naspram njeovog spomenika nalazi se spomenik Petru II Petroviću Njegošu. Pošto Trebinjci odmaraju u toku dana i ulice budu prazne, postoji legenda koja kaže da dva velikana svakog dana u to vreme jedan drugom govore stihove. 

Od religijskih spomenika najvažniji su rimokatolička katedrala Rođenja Dijeve Marije, Saborna crkva preobražaja Gospodnjeg koja se nalazi u gradskom parku, koju krasi spomenik Patrijarhu Pavlu.

U blizini se nalazi Stari grad u kojem se nalazi Osman-pašina i Sultan-Ahmedova džamija. Stari grad, koji se drugačije naziva Kastel, nastao je od nekadašnjeg trgovačko-zanatskog centra. 

Na temeljima rimskog, srednjovjekovnog i turskog grada, izgrađena je austrijska kasarna krajem XIX i početkom XX vijeka. U njoj je smješten Muzej Hercegovine u kojem se nalazi legat Jovana Dučića, Milene Šotre, Radovana Ždrala, kao i etnografija 19. i 20. vijeka i istorija Trebinja od nastanka do danas.

Ovdje može da se vidi najpoštovaniji poklon Jovana Dučića, spomenik Jeleni Anžujskoj. U Trebinju je imala dvor u kojem je provodila blage mediteranske zime, a prema legendi je mnogo pomagala narodu Trebinja. 

Stari Grad se nalazi na obali reke Trebišnjice zbog koje mnoge Trebinje podsjeća na orjentalnu Veneciju. Na rijeci se nalazi i nekoliko mostova od kojih je najvažniji Perovića tj. Arsanagića most. Priča o mostu kaže da je nastao u 16. vijeku i da je zadužbina Mehmed-paše Sokolovića. Nalazio se na starom putu koji je povezivao Dubrovnik i Herceg Novi sa Carigradom.

Arsanagića most ima sedam lukova, a ime je vjerovatno dobio po čovjeku koji je iz Herceg Novog došao u Trebinje i počeo da naplaćuje mostarinu. Ovaj most se ne nalazi na autentičnom mjestu, jer je u prošlom vijeku zbog izgradnje hidroenergetskog sistema most izmješten. 

Kada je kamen po kamen razdvajan da bi se promijenila lokacija mosta, kažu da je bilo stranih država koje su bile zainteresovane za kupovinu ove vijekovima važne građevine. Pored ovog, tu su i Andrićev i Kameni most.

Kada se iz Starog grada pređe Kameni most i ide se samo pravo, dolazi se do Hercegovačke Gračanice u kojoj je sahranjen Jovan Dučić. Ova crkva je rađena po uzoru na kosovsku Gračanicu, a vjeruje se da je podignuta na mjestu gde je nekada bila crkva Svetog Aranđela koju je podigao kralj Milutin. 

Hercegovačka Gračanica se nalazi na brdu Crkvina, a ukoliko nekoga ne zanima sakralni objekat, neće se pokajati da dođe do njega jer se odatle pruža prelijep panoramski pogled ka gradu.

U blizini Trebinja nalaze se i viševjekovni manastiri Zavala iz 13. vijeka, manastir Duži iz 16. vijeka, Dobričevo iz 13. vijeka, Petro-Pavlov manastir koji je sagrađen na ostacima dvije crkve iz 4. i 5. vijeka. U blizini ovog manastira nalazi se i pećina u kojoj se navodno krstio Sveti Pavle. Ipak, najčuveniji je Tvrdoš. 

Ovaj manastir je izgrađen na temeljima crkve iz 4. vijeka, a nekoliko puta je rušen i obnavljan. Posebno zanimljivo u ovom manastiru jeste stakleni pod gdje mogu da se vide ostaci crkve na kojima je Tvrdoš podignut.

Postoji i istoimena vinarija u kojoj se pravi odlično vino, ali je ona samo jedna od mnogobrojnih vinarija u Trebinju. Kažu da se vino proizvedeno u ovom gradu pilo i na habzburškom dvoru, pa ovaj grad sa razlogom može da se nazove i “gradom vina“. 

Austrougarska je ostavila veliki trag na Trebinje, a u to vreme je bio jedan od najzaštićenijih gradova monarhije i okruživala su ga brojna utvrđenja. Strač je za razliku od ostalih tvrđava iz tog perioda najvećim dijelom ukopan u zemlju zbog čega se smatra najmističnijim objektom iz tog vremena.

Posljednjih godina Anđelkina kapija je jedna od lokacija koje privlače mnogo pažnje. U pitanju je kapija kraj kaldrmisane ulice gdje su se snimale scene za seriju “Ranjeni orao”. Međutim, nije moguće otvoriti kapiju i vidjeti kako izgleda iznutra. 

Zbog lokacije na kojoj se nalazi, iz Trebinja se može brzo i lako otići u Herceg Novi ili Dubrovnik, a za one koji ne vole gradske gužve tu su izletišta Studenac, Jazina i Ubla.

Izvor: b92