Zanimljivosti
"Bože pravde" od teme za pozorišnu predstavu do državne himne
"Bože pravde" je nastala 1872. godine povodom jednog konkretnog događaja, a napisana je ne da bude državna himna već tema pozorišne predstave po imenu "Markova sablja". Međutim, momentalno je postala popularna u narodu.
Milan Obrenović rodio se u rumunskom gradu Marašeštiju, kod Jašija, 22. avgusta 1854. godine.
Nije pripadao glavnoj grani svoje dinastije. Njegov otac Miloš, sin Jevrema, najmlađeg brata kneza Miloša, služio je u rumunskoj vojsci i poginuo je u bici sa Turcima kod Bukurešta 1861. godine.
Majka Elena Marija mu je bila iz rumunske grofovske kuće Katardži.
Otac i majka su se razišli nakon što se Milan rodio, pa je on poslije očeve smrti prešao kod nje.
Ona je živjela raskošno (što je možda ostavilo trajne posljedice na njegovu psihu i bilo presudno za dekadentni mentalitet po kojem je bio poznat), ali na sina nije obraćala previše pažnje.
Zato je brigu o njemu preuzeo knez Mihailo koji ga je doveo u Kragujevac i odredio mu guvernantu i vaspitače (između ostalih i dubrovačkog pjesnika Meda Pucića), a onda ga poslao na školovanje u Pariz.
Kada je knez Mihailo ubijen u Košutnjaku, Milan je kao najbliži nasljednik proglašen za kneza. Međutim, pošto je imao svega četrnaest godina, namjesništvo je vladalo umjesto njega. Četiri godine kasnije, 1872. godine, on postaje punoljetan i uzima vlast u svoje ruke, ratosiljavši se regenture.
U čast tog događaja, na kompoziciju Davorina Jenka, Jovan Đorđević piše tekst pjesme "Bože pravde" za pozorišnu predstavu "Markova sablja" koja je premijerno izvedena upravo u sklopu proslave Milanovog punoljetstva.
Pjesma momentalno postaje popularna u narodu, a kada deset godina kasnije Srbija bude proglašena kraljevstvom a Milan kraljem, on je određuje za državnu himnu.
Tako je pjesma zapravo djelo nastalo u čast proslave 18. rođendana jednog našeg vladara koji spada u red istorijski najnepopularnijih, iako je narod njegovo ustoličenje dočekao sa optimizmom i ljubavlju.
Izvor: telegraf