Francuski predsjednik Emanuel Makron ima podršku Italije za stvaranje „evropske političke zajednice”, koja bi zemljama Zapadnog Balkana, Ukrajini, Gruziji i Moldaviji omogućila da se ekonomski priključe Evropskoj uniji ako poštuju evropske vrednosti, piše danas francuski list Mond.

Makron ima podršku italijanskog premijera Marija Dragija za prijedlog formiranja „evropske političke zajednice”, kojom bi, kako ocjenjuje Mond, bila stvorena „Evropa u dvije brzine”.

To se poklapa s izjavom bivšeg italijanskog premijera Enrika Lete da je naročito nužno otvoriti vrata približavanju Uniji Ukrajine, koja je u ratu s Rusijom, kroz stvaranje „evropske konfederacije” u kojoj bi EU bile pridružene i zemlje Zapadnog Balkana, kao i Gruzija i Moldavija.

Makronov prijedlog je dobio vidan odjek u javnosti i medijima u EU, ali se ukazuje i da je njemački kancelar Olaf Šolc, poslije jučerašnjeg razgovora s francuskim predsjednikom u Berlinu, ukazao da je to „veoma zanimljiva zamisao s obzirom na velike izazove” s kojima je Unija suočena.

„Ali, to ne smije sprijiečiti ono što smo započeli, a to su zahtjevi za članstvo u EU na kojima dugo radimo sa zemljama Zapadnog Balkana”, dodao je Šolc, prenijela je Beta.

Francuski mediji podsjećaju da je evropsku konfederaciju još 1989. predložio tadašnji predsjednik Francuske Fransoa Miteran, ali da nije naišao na podršku, i navode da je Makron sada naglasio da je stvorena situacija u kojoj je nužno da sve evropske zemlje „pokrenu istorijsko razmišljanje o budućnosti kontinenta”.

Leta, generalni sekretar italijanske Demokratske partije i predsjednik Instituta Žak Delor, navodi da priključivanje zemalja Zapadnog Balkana i Ukrajine, Gruzije i Moldove Uniji naročito može da ukloni razočaranje i nezadovoljstvo zbog sporog napretka zapadnobalkanskih partnera na putu ka članstvu u EU.

Makron je juče, tokom govora u Evropskom parlamentu, ostavio mogućnost da u „evropsku političku zajednicu” budu uključene i države koje su napustile EU ili su odustale od ulaska, Velika Britanija i Island.

 Utješna nagrada umjesto punopravnog članstva

Predsjednik Francuske Emanuel Makron je predložio formiranje nove političke zajednice u Evropi, u kojoj bi bili i Ukrajina i Zapadni Balkan, dok Njemačka ne želi da bude „kočničar”, ali ima drugačije poglede na budućnost regiona.

Makron juče u Berlinu rekao da bi centralni dio te zajednice činila Evropska unija jer bi se tako, u aktuelnoj geopolitičkoj situaciji, mogle okupiti i one zemlje koje nisu ili ne žele da budu članice EU i dodaje da je njemački kancelar Olaf Šolc tu ideju nazvao „veoma zanimljivom”.

Radi se o ideji koja podsjeća na privilegovano partnerstvo, što je EU odavno htjela da ponudi Turskoj kao svojevrsnu „utješnu nagradu”, umjesto punopravnog članstva, a Makron je predstavio i u Evropskom parlamentu u Strazburu, gdje se održavala Konferencija o budućnosti Evrope, piše danas Dojče vele.

U EU, a pogotovo u Francuskoj, vlada velika skepsa oko ideje daljeg proširenja i da se Makron, baš kao i njegovi prethodnici u Jelisejskoj palati, umjesto toga zalaže za produbljavanje integracija EU u sadašnjem sastavu.

On je u ponedjeljak predložio i promjenu Ugovora o EU, odnosno ukidanje konsenzusa prilikom donošenja odluka koje se tiču recimo fiskalne ili odbrambene politike. Po tom prijedlogu, predviđa se donošenje odluka „kvalifikovanom većinom” glasova.

Uprkos tome što je njemački kancelar Šolc blagonaklono reagovao na Makronove prijedloge, formiranje eventualne političke unije moglo bi da dovede do novih konflikata: Ukrajina insistira na punopravnom članstvu u EU i NATO.

Kancelar je poslije sastanka s Makronom na konferenciji za novinare izričito rekao da ta ideja ne bi smjela da dovede do toga da se odustane od EU-perspektive šest zemalja Zapadnog Balkana - prenosi njemačka agencija i podsjeća da se zbog ruskog i kineskog uticaja u regionu Šolc protekle nedjelje založio za ulazak Srbije, Albanije, Sjeverne Makedonije, Crne Gore, Kosova i BiH u EU i to što je brže moguće.

Makron i Šolc su, kako se navodi, naglasili značaj saradnje sa šest navedenih zemalja Zapadnog Balkana, Makron je potvrdio da tokom predsjedavanja EU (do kraja juna) želi da organizuje samit o Zapadnom Balkanu, a Šolc je najavio da i ubuduće želi da forsira Berlinski proces s ciljem da se uspostavi zajednički ekonomski prostor u regionu što je proces koji je započela njegova prethodnica Angela Merkel, podsjeća Dojče vele, prenijela je Beta.

Na Makronove zahtjeve za promjenu Ugovora o EU, Šolc odgovara da Njemačka neće biti „kočničar”. Ipak, po njegovom mišljenju, moguće je doći do efikasnijeg funkcionisanja EU i na druge načine kao na primjer ukidanjem načela donošenja odluka u Uniji konsenzusom.

Više zemalja EU u ponedjeljak se usprotivilo francuskom prijedlogu. Među tih 13 država su i skandinavske članice, kao i Hrvatska, Slovenija i Poljska. Za usvajanje promjena Ugovora o EU potrebna je podrška svih 27 zemalja, odnosno ratifikacija u parlamentima svih članica Unije.

Izvor: politika.rs 

Foto: D. Stojanović