Naša posla
Bosanska Krupa 36 puta mijenjala plan javnih nabavki – nije kršenje zakona, ali jeste loša praksa
U Opštini Bosanska Krupa, koja je sredinom februara 2022. dobila status grada, su 2020. godine, odlukama načelnika, 36 puta mijenjali i dopunjavali Plan javnih nabavki što prema mišljenju revizora pokazuje da se planiranju javnih nabavki ne pristupa sistemski.
S obzirom na značajan broj izvršenih izmjena i dopuna Plana javnih nabavki u revidiranoj godini konstatovali smo da su određene izmjene izvršene zbog naknadno doznačenih sredstava Opštini od Unsko-sanskog kantona i Federacije BiH. Međutim, za dio izvršenih izmjena i dopuna Plana javnih nabavki nije nam dato adekvatno obrazloženje što upućuje na zaključak da se njegovim izmjenama i dopunama ne pristupa sistemski, pišu revizori.
Načelniku Opštine Bosanska Krupa Arminu Halitoviću, koji je od 2020. godine u četvrtom načelničkom mandatu (bio je zajednički kandidat SDP, ASDA, FRONTA, NIP), kaže da to nije kršenje zakona.
"Mi imamo stavke koje se raspoređuju na osnovu odluka opštinskog Vijeća i imamo sredstva za ceste, vode, šume i druge namjene u jednom iznosu, onda Vijeće donese plan utroška i onda se to prerasporedi za konkretne projekte, pa u skladu s tim izmijenimo plan i preciziramo šta i kako trošimo. Tako rade i FBiH i kantoni i mi njihove odluke dobijemo u februaru, u martu, neku i u septembru i kako te odluke dolaze - mi raspisujemo javne pozive, a kako nisu u planu javnih nabavki - moramo promijeniti plan", kaže Halitović i naglašava da nigdje u Zakonu o javnim nabavkama ne stoji da se plan ne smije mijenjati.
Armin Halitović
"Nije to prekršaj ako je u skladu s određenim aktima", kaže Halitović, a na pitanje da li kašnjenje sredstava iz budžeta FBiH ili kantona ometa realizaciju projekata i ciljeva Opštine kaže da njima kašnjenje ne smeta.
"Ne smeta nama kad god da dođu, nama su sredstva draga i mi ih utrošimo. Kada dobijemo sredstva raspišemo javni poziv i izmijenimo plan javnih nabavki, to nama nije nikakav problem", kaže Halitović.
U 2020. godini održano je ukupno sedam sjednica Vijeća opštine Bosanska Krupa.
Iz Transparency International BiH upozoravaju da česte izmjene pokazuju lošu praksu u radu opštinskih organa uprave.
"Plan je prihvatljivo mijenjati jednom ili dva puta, ali ne 30 ili više puta. Očigledno je plan mijenjan kako je nailazila koja nabavka, a to onda nije nabavka za koju se znalo na početkom godine. Opštine su dužne da nakon usvajanja budžeta definišu planove na osnovu potreba za cijelu godinu, a ako nemaju novca - moraju ga mijenjati ili donijeti odluke načelnika o postupku javne nabavke. U ovom konkretnom slučaju očigledno nije bilo riječi o čekanju jer bi ugovorni organ, odnosno opština to trebalo znati na početku godine. To su vjerovatno nabavke koje su se pojavljivale tokom godine i zato su mijenjani planovi, sigurno nisu nabavke za koje se znalo na početku godine", pojašnjava Damjan Ožegović, viši istraživač i saradnik za pravne poslove u TI u BiH.
Tokom 2020. godine Bosanska Krupa je iz budžeta FBiH dobila 524.805 KM: jednokratna novčana pomoć za sanaciju posljedica nastalih usljed proglašenjem pandemije COVID-19 (125.000 KM), za izgradnju puta Emrića brdo-Džamište MZ Mahmići (100.000 KM), za poticanje razvoja biljne proizvodnje (70.000 KM), za izgradnju centra za upravljanje otpadom (54.127 KM) i za jesenju sjetvu (40.000 KM), te kapitalni grant od 134.345 KM što je bio dio novca potrebnog za rekonstrukciju i asfaltiranje Prvomajske ulice. Iz Unsko-sanskog kantona su dobili sredstva (211.964 KM) za sanaciju klizišta Kosa (85.000 KM), za proljetnu sjetvu (80.000 KM), te za sanaciju posljedica nastalih usljed proglašene pandemije COVID-19 (40.000 KM) i kapitalni grant kao dio sredstava za rekonstrukciju puteva i za izgradnju spomen obilježja Ćojluk. Te godine su i od Republike Srpske dobili 20.000 KM za javnu rasvjetu u naselju Ivanjska.
|
Opština Bosanska Krupa je 2020. prihvatila ponudu za održavanje cesta koja je bila za 23 posto veća od procijenjene vrijednosti postavljene u uslovima javne nabavke što je, prema ocjeni revizora, kršenja Zakona o javnim nabavkama. To je tržište! Mi smo napravili procjenu i sad da li je to loša procjena ili su cijene otišle gore – dalo bi se raspravljati, ali smo prihvatili najjeftiniju, sve druge su bile još skuplje, a to je bilo u januaru, u jeku zimske sezone, u periodu između nacrta i prijedloga budžeta i onda smo samo uvrstili u budžet tu nabavku u ponuđenom iznosu. Da smo poništili tender bili bi pola januara bez zimske službe i da vam ne pričam dalje, ali je najvažnije da smo prihvatili najjeftiniju ponudu, kaže Halitović. Golubović smatra da je ovakav stav obesmišljavanje procesa javnih nabavki, a Ožegović pojašnjava da je suština postupka javnih nabavki da ponuđači obaraju cijenu. Ugovorni organ mora istražiti tržište i postaviti maksimalnu cijenu koju može platiti, a ponuđači treba da obaraju tu cijenu. Ugovorni organ u određivanju cijene može i da se konsultuje s licima izvan administracije ili s pravnim licima koja obavljaju istu ili sličnu djelatnost onoj koja je predmet radova, kaže Ožegović. |
Novac iz drugih budžeta može da kasni zbog izvršavanja viših prioriteta ili zbog sporog punjenja budžeta. Naime, samo u FBiH u Zakonu o izvršenju budžeta tekući transferi kantonima i nižim nivoima vlasti, javnim preduzećima i kapitalne investicije je sedmi prioritet, nakon vanjskog i unutrašnjeg duga Federacije, penzija, boračke invalidnine, drugih boračkih davanja i invalidnine za neratne invalide i civilne žrtve rata, plata i naknada troškova svih zaposlenih, transfera za poljoprivredu i razvojne projekte, te transfera za raseljene i izbjegle osobe.
I Slobodan Golubović, glavni i odgovorni urednik na portalu Pratimo tendere kaže da izmjene plana javnih nabavki nisu zabranjenje, ali naglašava da je prvo pravilo za provođenje javne nabavke – postojanje novca.
