Milioni ljudi ubijeni su u Aušvicu. Hitlerov logor smrti postao je pakao na zemlji za sve koji se nisu uklapali u bolesni nacističku filozofiju, a masovne egzekucije su sistematski vršene nad svima koji bi dopali ovog strašnog mjesta. Jedan od onih koji nije želio da čeka da na njega dođe red bio je poljski obućar Tadeuš Viejovski – prvi čovjek koji je pobjegao iz Aušvica.

Istini za volju, Tadeuš je bio među prvima koji su dopremljeni u logor smrti. Razlog njegovog zatvaranja danas je zaboravljen. U Aušvic je stigao 14. juna 1940. Na ruci su mu istetovirali broj 220.

Tadeuš je znao da tu ne smije da ostane dugo. Ubrzo se sprijateljio sa grupom Poljaka koji su radili kao električari zaposleni u Aušvicu. Petorica su bili pripadnici pokreta otpora i uspjeli su da donesu i prošvercuju u Aušvic civilnu odjeću i novac za Tadeuša.

Samo nekoliko nedjelja po dolasku, 6. jula 1940. godine, Tadeuš Viejovsi je jednostavno išetao iz logora smrti zajedno sa električarima.

Oni su mu pomogli da se ukrca u voz i spasi. Tada su ga posljednji put vidjeli.

Kada je otkriveno da je pobjegao, nacisti su natjerali 1.311 zarobljenika da stoje 20 sati dok su ih naizmenično tukli i udarali po nogama. To nije izdržao poljski Jevrejin David Vongzevski i tako ponio jednu mnogo tragičniju titulu – prva žrtva Aušvica.

Priča je ipak imala tragičan kraj. Električari koji su Viejovskom pomogli da pobjegnu, ubrzo su uhapšeni, pretučeni i ostavljeni u logoru. Samo je jedan od njih preživio i dočekao kraj Drugog svjetskog rata.

Što se Tadeuša tiče, njegova greška je bila što se vratio u rodni kraj i godinu dana živio skrivajući se i tajno viđajući sa porodicom. Godine 1941. nacisti su ga pronašli, poslat je u logor u Jaslu i tamo ubijen.

Izvor: istorijskizabavnik.rs