Novog saziva Vijeća ministara BiH i deset mjeseci nakon Opštih izbora 2018. godine u BiH još uvijek nema. Međutim, ono čemu uporedo sa iznošenjem već poznatih stavova u vezi (ne)imenovanja novog mandatara VM trenutno u javnosti svjedočimo su upozorenja da “Vijeće ministara mora biti formirano tako da bude uvažena legitimna volja izbornih pobjednika u sva tri konstitutivna naroda” te da se, ukoliko ne bude tako, krše “osnovni postulati Dejtonskog mirovnog sporazuma i Ustava BiH koji kažu da se vlast u zajedničkim institucijama u Sarajevu sastavlja od legitimnih predstavnika ta tri naroda izabranih na teritoriji Republike Srpske i Federacije BiH".

Ovakve vrste upozorenja propraćene su i prijetnjama od strane najviših zvaničnika koji dolaze iz Republike Srpske da će, “ukoliko prilikom formiranja vlasti na nivou BiH budu zaobiđeni njeni izborni pobjednici odlukama Narodne skupštine Srpske ponovo uspostaviti prvobitni dejtonski sistem i uređenje BiH.”

Pomenuti stavovi svoje “utemeljenje” nalaze u tvrdnji da su određene političke partije “izborni pobjednici u svojim konstitutivnim narodima” te da su kao takvi i njihovi eksluzivni predstavnici jer su „građani jasno rekli koga žele da bude u Vijeću ministara“.

Prije svega, Vijeće ministara BiH kao organ izvršne vlasti ne bira se na izborima, već u skladu sa procedurom proizašlom iz Ustava BiH, na koji se oni koji šalju ovakva “upozorenja” i pozivaju, a koja je jasno određena Zakonom o Vijeću ministara, Poslovnikom o radu Zastupničkog doma Parlamentarne skupštine BiH i Poslovnikom o radu Predsjedništva BiH.

Uvidom u Ustav BiH i pomenuti Zakon i poslovnike jasno je da termini poput “legitimne volje izbornih pobjednika u sva tri konstitiutivna naroda”, “zajedničkih insititucija”, i “sastavljanja vlasti od legitimnih predstavnika tri konstitutivna naroda” ne postoje, kao što i ne postoje u Izbornom zakonu BiH na osnovu kojeg je izabrano Predsjedništvo BiH i Zastupnički dom BiH koji učestvuju u proceduri izbora VM.

No, to ne smeta onima koji se služe ovakvim terminima da ih koriste u svrhu vršenja političkog i svakog drugog pritiska da bi se pokušale relativizovati, obezvrijediti i na kraju delegitimizovati Ustavom i zakonima BiH propisane procedure donošenja odluka, te tako na kraju i same odluke donesene u skladu sa njima.

Tako je prije svega formulacija “zajedničke institucije” nesustavna jer Ustav BiH u svom članu III ne govori o bilo kakvim zajedničkim, već isključivo o Institucijama Bosne i Hercegovine. Izraz “zajedničke” u dijelu političke javnosti se koristi da bi još jedan u Ustavu i zakonima nepostojeći termin-“sastavljanje vlasti” dobio smisao. Jer, ukoliko su institucije “zajedničke” implicira se da je Država “sastavljena” te da su “pobjednici u entitetima”, pa samim tim i u “narodima”, ti koji bez obzira na Ustav i propisane zakone i procedure imenovanja, u ovom slučaju VM, oni koji nužno moraju činiti izvršnu vlast, pa bi se njihovim eventualnim neizborom “kršio Dejton i Ustav”.

Tako pored “zajedničkih institucija”, ustvano-pravni sistem BiH ne poznaje ni termine “sastavljena država”, “pobjednici u entitetima” kao ni “legitimne predstavnike naroda”

U skladu sa Ustavom BiH i Izbornim zakonom, Zastupnički dom PS BiH, tj. njegove poslanike ne biraju “konstitutivni narodi”, već birači iz osam “višečlanih izbornih jedinica”- pet iz Federacije BiH i tri iz Republike Srpske. S tim u vezi, delegati u Zastupničkom domu PS BiH mandate ne dobijaju od “konstitutivnih naroda” već svih građana, tj birača, te su i vlasnici tih mandata-njih 42, od kojih 14 dolazi i RS, a 28 iz Federacije BiH.

Uz pretpostavku da su sva 42 poslanika prisutna i glasaju, da bi odluka bila usvojena neophodna je opšta većina (22), koja uključuje najmanje 5 iz RS i najmanje 10 iz FBiH, gdje se ne precizira niti navodi broj pripadnika bilo kojeg naroda koji moraju glasati “za” da bi odluka bila validna.

Jedino tako, kvalifikovanom većinom, donesene odluke su i LEGITIMNE I LEGALNE i predstavljaju volju demokratski izabrane i demonstrirane legitimne i legalne većine uključujući i tzv. entitesku većinu, te su kao takve jedine u skladu sa Dejtonom, Ustavom BiH i važećim zakonima i procedurama.

Osim toga važno je napomenuti da u skladu sa Izbornim zakonom BiH u Zastupnički dom BiH, može biti izabran bilo koji broj Srba, Hrvata, Bošnjaka ili Ostalih iz bilo kog entiteta jer ograničenja ili kvote u tom kontekstu ne postoje, te je mantra o “legitimnom predstavljanju naroda” u Zastupničkom domu BiH i ovom činjenicom lišena svakog uporišta. Jedina odrednica koja se odnosi na pripadnike konstitutivnih naroda u Zastupničkom domu PS BiH, a koja je uzgred budi rečeno diskriminacijska jer u obzir ne uzima Ostale i građane koji su također ustavna kategorija, je ona koja kaže da Dom “među svojim članovima bira po jednog predstavnika iz svakog konstitutivnog naroda koji će obavljati dužnosti predsjedavajućeg, prvog zamjenika predsjedavajućeg i drugog zamjenika predsjedavajućeg Doma”.

Mantra o “legitimnim predstavnicima konstitutivnih naroda” nije nova, ali se u kontekstu imenovanja novog saziva Vijeća ministara BiH još jednom koristi u pokušaju da se politički neistomišljenici ali i cjelokupna javnost u BiH, uz prijetnje, prisili da pristane da u vlasti, u ovom slučaju na državnom nivou, budu oni koji smatraju da vlasti bez njih nema niti je smije biti bez obzira na to šta kaže Ustav i zakoni. 

Ovakva “politika” protivna je i osnovnim postulatima na kojim počiva EU te je kao takva definitivno poražena i u posljednjem Mišljenju Komisije o zahtjevu Bosne i Hercegovine za članstvo u Evropskoj uniji, ali to “zagovornicima puta ka EU” očito ne smeta da je i dalje koriste u svrhu ispunjavanja svojih ciljeva koji su kranje upitni ne samo sa stanovišta osnovnih demokratskih standarda, već i sa stanovišta odnosa spram Ustava BiH, njenih zakona te tako i samih intersa Države i na kraju i svih njenih građana. 

Prenošenje blogova i tekstova sa portala Frontal dozvoljeno je nakon isteka 48 časova od objave bloga ili uz pismeno odobrenje redakcije