Društvo
Crkva Svetog Nikole: Kiparski Notr Dam pretvoren u džamiju
Razarajući požar opustošio je francusku katedralu Notr Dam, što je izazvalo slomljeno srce kod ljudi širom svijeta i obavezu da se prikupe sredstva za obnovu.
U međuvremenu, Kiparski Notr Dam, crkva Svetog Nikole, koristi se kao džamija u sjevernom dijelu zemlje, koju je Turska ilegalno okupirala prije skoro 50 godina.
Sveti Nikola, najmasovnija građevina Famagusta, grada na istoku Kipra, sagrađena je između 1298. i 1312. u gotičkom stilu. Kraljevi francuske dinastije Lizinjan, otišli su u ovu crkvu kako bi bili svečano krunisani Jerusalimskim kraljevima nakon što su ih krunisali za kraljeve Kipra u crkvi Svete Sofije (danas Selimiye džamija) u Nikoziji.
Crkva Svete Sofije je jedna od najimpozantnijih građevina u Nikoziji. Nekada je to bila Saborna crkva Svete Sofije izgrađena krajem 13. i početkom 14. vijeka, a danas je poznata kao Selimija džamija (Selimiye Mosque).
Kada su Osmanlije osvojile Kipar, crkvu su prekrečili iznutra, uklonili hrišćanski mobilijar, postavili tepihe, mihrab, mimbar i dva minareta i tako su dobili džamiju. Crkva je preimenovana u Aja Sofija džamiju, da bi 1954. godine dobila sadašnji naziv Selimija.
Međutim, crkva Svetog Nikole je pretvorena u džamiju uz dodatak mihraba i minareta nakon osmanske invazije na Kipar 1570. godine. 1954. muslimanski muftija Mehmet Dana Efendi preimenovao je džamiju u "Lala Mustafa-pašinu džamiju" po osmanskom komandant koji je napao i zarobio ostrvo.
„1570. otomanska invazija koja je zauzela Nikoziju, u groznim i krvavim opsadama označila je kraj normalnog života građevine kao mjesta hrišćanskog bogosluženja,“ izjavio je Michael Walsh, profesor umjetnosti i arheologije.
Osmanska okupacija Kipra trajala je do 1878. Britanija je tada preuzela administraciju ostrva i aneksirala ga 1914., nakon što su Osmanlije ušle u Prvi svjetski rat na strani Njemačke. Kipar je postao nezavisna republika 1960. godine, a potom članica UN-a i Evropske unije.
Turska je 1952. pristupila Organizaciji Sjevernoatlantskog pakta (NATO). 22 godine kasnije, 1974., turske snage ponovo su napale Kipar i ilegalno zauzele sjeverni dio ostrva.
Tokom kampanje invazije i etničkog čišćenja, navodno je ubijeno oko 4.000 kiparskih Grka. Kiparska vlada tvrdi da su Turci samovoljno uhapsili hiljade civila grčko-kiparske vojske, a mnogi se još uvijek vode kao nestali. Evropska komisija za ljudska prava izvijestila je o silovanju nekoliko djece i žena kiparskih Grka, starih 12 do 71 godine, od strane turskih trupa. Skoro 200.000 kiparskih Grka koji su do tada živjeli u sjevernom dijelu zemlje, terorisane su od strane turskih oružanih snaga da napuste svoje domove.
Zemlje, kuće, preduzeća i druga imanja prognanih ili ubijenih kiparskih Grka opljačkale su i oduzele turske snage. Turska vlada je potom prebacila doseljenike iz Turske u okupirano područje koje je do 1974. godine bilo većinom kiparskih Grka. Turskim doseljenicima su zatim dodijeljene kuće i imovina kiparskih Grka, kao i „državljanstvo“ i „glasačko pravo“ u pokušaju prisilnog mijenjanja demografskog karaktera ostrva.
Dokaz navedenog je da su imena svakog grada, sela ili ulice promijenjena u turska. Na primjer, Turci sada kiparski grad Trikomo nazivaju „Iskele“.
U toku je devastacija kulturne baštine okupiranih teritorija na Kipru. Prema kiparskoj ambasadi u Washingtonu, D.C., postoji dokumentacija o 68 crkava na okupiranom području koje su pretvorene u džamije, zajedno s 14 koje je turska vojska prisvojila, a desetak u štale. Mnogo više njih je jednostavno opljačkano ili uništeno.
Nisu uništena samo hršćanska svetišta. Prema izveštaju kiparskih istorijskih konzervatora iz 2012. godine, „Istorijsko jevrejsko groblje Margo, nacionalni spomenik jevrejskom narodu, jugoistočno od Nikozije, oskrnavljeno je i uništeno na isti način kao što su hrišćanska groblja na području koje su zauzele turske trupe oskrnavljeni i uništeni."
U stvari, Turska iskorjenjuje kulturno nasljeđe staro 9.000 godina na okupiranom sjevernom Kipru - uključujući helensku, rimsku, vizantijsku, venecijansku, armensku i židovsku civilizaciju - s konačnim ciljem pripojenja područja Turskoj. U međuvremenu, UN i EU uglavnom ćute. Kiparski Grci napušteni su u naporima da okončaju okupaciju svoje zemlje od strane Turske, druge po veličini vojske u NATO-u.
Kiparski Notr Dam i ostala bogatstva kiparske kulturne baštine na okupiranom području, iako deformisana, još uvijek stoje, strpljivo čekajući svoje oslobođenje.
Izvor: greekcitytimes.com