Lica su jednostavna, sa širokim okruglim očima, stilizovanim nosem i otvorenim ustima okrenutim prema dolje. Ne izgledaju sretno.

Arheolozi kažu da glave tih skulptura izgledaju kao mješavina ljudskih i ribljih obilježja, što im dodaje na neobičnosti, navodeći da neki dizajni izgledaju poput kostura ribe, što se povezuje sa klisurama i bazenima u ovom dijelu Dunava, gdje su dugo jesetra i druge velike ribe bile osnovna životna namirnica.

Istraživači još raspravljaju o preciznom datiranju različitih naselja na Lepenskom Viru i obližnjim lokalitetima, ali slažu se sa suštinskom činjenicom da ta nalazišta svjedoče o susretu i miješanju dvije kulture i naroda, odnosno poljoprivrednika sa Bliskog Istoka i lovaca i sakupljača koji su u to vrijeme živjeli tu, piše „Njujork Tajms”.

Te navode, između ostalog, potvrđuju i posmrtni ostaci koji pripadaju dvojici farmera sa Bliskog istoka, kako je utvrđeno DNK analizom, a još dokaza pružaju i načini sahranjivanja, pogotovo kada se uzme u obzir da su neki od došljaka sahranjivani po običajima domorodaca.

Lepenski Vir - Vir na srpskom znači vihor - prvi put je naseljen prije više od 12.000 godina. Arheolozi su ga iskopavali od 1965. do 1970. godine, kada je veći dio nalazišta poplavljen tokom izgradnje prve od dvije brane na Dunavu.

Dr Dušan Borić, jedan od sagovornika njujorškog lista i saradnik na Italijanskoj akademiji za napredne studije Univerziteta Kolumbija, kao i arheolog koji je detaljno proučavao lokalitet, rekao je da je Lepenski Vir važniji nego ikad za istraživanje.

Studije drevne DNK koje prate obrasce migracije ljudi u Evropu, hemijske analize kostiju i kontinuirane arheološke studije prakse sahranjivanja postavljaju mjesto u trenutku kada su poljoprivrednici sa Bliskog Istoka počeli da se sele u jugoistočnu Evropu i upoznavaju lovce i sakupljače koji su tada živjeli tamo.

Trebalo je nekoliko hiljada godina da se poljoprivreda proširi na cijelu Evropu. Stvorena su trajna naselja, a i samo stanovništvo se promijenilo ovom migracijom i ostalim koje su uslijedile. Ovaj prijelaz s lovačke i sakupljačke kulture na poljoprivrednu kulturu za arheologe označava promjenu od mezolita do neolitia.

U tekstu se navodi da je ribolov bio važan na Dunavu prije nego što su poljoprivrednici došli i nastavio je to da bude još dugo nakon njihovog dolaska, i da su u susjednim naseljima, takođe ribarskim, gdje je isto dolazilo do kontakta mještana sa lovcima-skupljačima nađene skulpture sa dizajnom poput onih koji se nalaze na kamenim glavama Lepenskog vira, ali da nijedna od njih nema lice.„Znamo da ih poljoprivrednici nisu donijeli sa sobom, lovci-sakupljači ih nisu napravili pre nego što su farmeri došli i nisu se proširili na ostatak Evrope”, piše Njujork Tajms, ističući misterioznu prirodu kulture Lepenskog Vira i neobičnih skulptura koje su samo tu otkrivene.

Izvor: nytimes.com