U jednom od najpoznatijih i najposjećenijih dvoraca u Francuskoj, ona se nalazi u predvorju sobe koja je pripadala kraljici Mariji Mediči.

Vizantolog, dugogodišnji profesor na katedri za istoriju na čuvenoj Sorboni, Bojović u razgovoru za Sputnjik kaže da se ne zna od kada je tapiserija na tom mjestu u dvorcu, koji je tokom duge istorije mijenjao vlasnike, a od 1913. godine je u posjedu industrijalaca, porodice Menije, koja ga je pretvorila u muzej.

On ukazuje na to da je posredi nesumnjivo dvorska tapiserija, vjerovatno s kraja 16. vijeka. Takve tapiserije, a ona je dimenzija pet i po metara sa tri i po metra, nije sebi mogao da priušti neko ko nije sa dvora. One su, kaže sagovornik Sputnjika, rađene kao kuća, mjesecima, nekad i godinama, i to je jako mnogo koštalo.

U pokušaju da nešto više sazna o porijeklu i naručiocu tapiserije, Bojović se zaputio u belgijski grad Odenard, gdje su u 16. i 17. vijeku bile ogromne tkačnice, manufakture, u kojima je radilo više od 100.000 ljudi. Na osnovu rada izvjesno je da je tapiserija iz tih flandrijskih tkačnica, gdje, kaže, postoji ne samo lijep muzej posvećen njima nego i ogroman arhiv gdje se nalaze hiljade ugovora sa imenima naručilaca tapiserija.

Dvorac Šenonso u Francuskoj

Najverovatnije postoji i ugovor o tome ko je naručio tapiseriju „Kosovski boj“, ali takvo otkriće zahtijeva veliko istraživanje.

„Zainteresovala se i gospođa koja je stručnjak, specijalista za te tapiserije Martine Vanvelden, zato što osim bitaka Aleksandra Velikog, sve drugo na tim tapiserijama su događaji, bitke iz zapadne Evrope. Dakle to bi bio presedan. Bio bi to jedini ciklus koji prikazuje događaj sa Balkana, upravo Kosovsku bitku“, kaže Bojović.

On objašnjava da je tapiserija „Kosovski boj“ dio jednog ciklusa i da zato ona vjerovatno nije jedina na tu temu. Postoji, kaže, indicija da se jedan od dijelova tog ciklusa nalazi u kolekciji Iv-Sen Lorana.

Na pitanje da li to u stvari znači da mi ni ne znamo koliki je značaj pridavan Kosovskom boju u to vrijeme, ovaj istoričar odgovara da se upravo o tome radi.

„Na komentaru koji se nalazi uz tapiseriju o tome šta ona predstavlja piše da je to Kosovska bitka iz 1389. godine, piše ko su učesnici bitke, ali i da je to najvažnija bitka u srednjem vijeku u Evropi. Piše još i to da je povodom te bitke, francuski kralj Karlo Šesti naredio da zvone zvona u svim crkvama u Francuskoj u čast pobjede hrišćanske vojske nad Turcima i da je lično otišao u Notr Dam na moleban tim povodom“, navodi Bojović.

Tabla ispod tapiserije u dvorcu

Pominje se, dodaje on, i to da je upravo francuski kralj naredio da se služi Te Deum u Notr Damu, pominju se i car Lazar i Miloš Obilić, takođe se objašnjava da je u središnjem dijelu tapiserije patrijarh Spiridon, koji blagosilja srpsku vojsku, a da je u lijevom gornjem dijelu turska vojska koja se povlači.

U podužem komentaru ispod koga je potpisana En Foster, navodi se i to da „Anđeli istrebitelji“ na tapiseriji satiru tursku vojsku i tjeraju je u bjekstvo, kao i to da je ona mogla nastati poslije velike hrišćanske pomorske pobjede kod Levanta 1572. godine, prve velike pobjede protiv Osmanske imperije poslije one na Kosovu.

Zato što se turska vojska povukla sa Kosova polja, a pobjednikom se smatrala ona koja na njemu ostane, slavljena je pobjeda srpske vojske. Bojović, međutim, kaže da mi ne znamo ishod bitke, jer se turska vojska povukla kako bi Bajazit mogao da osigura tron poslije pogibije cara Murata. Ali nevezano od ishoda same bitke, on ukazuje na njen značaj.

„Ima bitaka kao Borodino, koje su neizvijesne po ishodu, ali imaju svoje posljedice. Borodino je bilo vojnički neriješena bitka, a u stvari ruska pobjeda. A ovdje je po zapisu na kosovskom stubu Despota Stefana Lazarevića iz 1402. godine pobjeda hrišćana. I drugi izvori što su bliže događaju govore o pobjedi hrišćana. Ali političke posljedice su bile drugačije“, ukazuje ovaj istoričar.

Tapiserija posvećena Kosovskom boju u dvorcu Šenonso Francuskoj

© FOTO : BOŠKO BOJOVIĆ - PRIVANTA ARHIVA

Kosovskom bitkom je otvoren put Turcima, jer im se otvorila Moravska dolina, a to je kapija Balkana i put ka srednjoj Evropi. Poznato je da je Kosovska bitka imala veliki odjek u Evropi i jednu univerzalnu dimenziju po samom geostrateškom, istorijskom značaju, posljedicama te bitke, objašnjava sagovornik Sputnjika.

Na opasku da bi se moglo reći da Kosovska bitka na neki način i danas traje, Bojović kaže da to ima svoje objašnjenje.

„Kosovo je, u svakom slučaju, uvijek imalo geostrateški značaj. U središtu Balkana, na skoro jednakoj udaljenosti od tri mora. Tu su bile velike bitke i prije i poslije Kosovske bitke. Nije čudo što se i danas na tom prostoru Kosova i Moravske i Vardarske doline lome koplja i velike sile i njihovi eksponenti, njihovi pioni, otimaju i bore za taj prostor“, napominje Bojović.

On podsjeća da je na toj teritoriji, poslije Kosovskog boja, isto tako značajna bitka vođena i 1448. gdje Srbi nisu učestvovali direktno, ali jeste maltene pola Evrope, i bila je veliki poraz hrišćana. Takođe, bitka kod Kačanika 1690. u ratu Svete lige protiv Turske. Pa Kumanovska bitka 1912. godine, poslije koje su Turci konačno napustili Kosovo i Metohiju. Sve je, kaže on, u toj zoni i tom okruženju.

Tapiserija „Kosovski boj“ u dvorcu Šonanso na Loari, kaže Bojović, koliko znači čast i poštovanje srpskoj vojsci, toliko može biti i izvor za nova saznanja o toj bici.

„Novih izvora, kao što se vidi po ovoj tapiseriji, očigledno ima. Posrednih, ali ima, a šta bi se tek moglo naći u arhivama, hronikama, u starim spisima. Sigurno da postoji više od onoga što mi znamo“, kaže ovaj istoričar, koji je priveo kraju svoju dugogodišnju profesorsku karijeru na čuvenoj Sorboni.

Bojović je sa žaljenjem konstatovao da su Francuzi u srednjem vijeku imali više sluha za značaj Kosovske bitke i za poštovanje onoga što je srpska vojska uradila 1389. nego što danas imaju za veliku pobjedu srpske vojske, rame uz rame sa francuskim vojnicima u Prvom svjetskom ratu.

Nekada su u čast srpskoj vojsci zvonila sva zvona u crkvama u Francuskoj, a kralj lično prisustvovao molebanu u Bogorodičinoj crkvi u Parizu. Danas se u tom istom Notr Damu, na sramotu Francuske, povodom vijeka od pobjede u Prvom svjetskom ratu, pored srpske zastave vijori i kosovska, samoproglašene države na tlu Srbije.

Izvor: sputniknews.com