Nepunih pet dana nakon što su Hitlerovi tenkovi ostavili trag svojih gusjenica na Jelisejskim poljima, Slavija je ostavila svoj trag u istoriji evropskog fudbala savladavši mađarskog prvaka sa 3:0.

Najstarije ozbiljno međunarodno takmičenje na evropskom kontinentu jeste Mitropa kup, poznat i kao Srednjoevropski kup. Mitropa kup je bio preteča evropskih klupskih takmičenja koja su se organizovala nakon Drugog svjetskog rata – Kupa šampiona, Kupa sajamskih gradova, Kupa pobjednika kupova, Kupa UEFA, a današnjih Lige šampiona i Lige Evrope.

Prvo izdanje Mitropa kupa počelo je 1927. godine i u njemu su učestvovali jugoslovenski, mađarski, austrijski i čehoslovački klubovi. Splitski Hajduk i beogradski BSK bili su naši prvi predstavnici u ovom takmičenju i nisu se proslavili. U sljedećim godinama učešće u Mitropa kupu su uzeli i italijanski, rumunski i švajcarski klubovi, a jugoslovenski klubovi su uglavnom služili za jače treninge evropskih ekipa. Jedini veći uspjeh napravio je beogradski BSK došavši 1939. do polufinala. Zbog ratnih sukoba koji su zahvatali sve veći dio evropskog kontinenta, 1940. godine nije odigrano finale.
 
Nakon Drugog svjetskog rata Mitropa kup je obnovljen. Takmičenje je nekoliko puta mijenjalo format, ali je opstalo sve do 1992. godine.

Točak istorije zna da se zavrti onako kako malo ko očekuje pa se tako desi da posljednji sa liste, sad već čuvenog i ekranizovanog sastava za Montevideo, odustane Slavijin bek Slavko Zagorac. U to vrijeme najpopularniji sarajevski učitelj odustao je od puta na prvo svjetsko prvenstvo u fudbalu jer mu majka nije mogla podnijeti da ide na tako dalek put i to je naveo i u obrazloženju. Dvadeset godina kasnije dvojica sarajevskih fudbalera postaju prvi iz BiH koji će zaigrati na nekom svjetskom prvenstvu. Obojica su nastupala za predratnu Slaviju, a te 1950. godine su proslavljeni prvotimci Crvene zvezde- Branko Stanković i Predrag Đajić. Branko Stanković je imao i bogatu trenersku karijeru i upravo je kod njega u ekipi debitovao Milko Đurovski koga će splet okolnosti dovesti za trenera Slavije u sezoni kada ona ispada iz elitnog društva. Prvi klub sa prostora današnje BiH koji je igrao neko evropsko takmičenje i to Mitropa kup jeste Slavija, a posljednji pobjednik ovog takmičenja jeste banjalučki Borac 1992. godine, tako da se trofej i danas nalazi u Republici Srpskoj.

Osim Borca, sa prostora bivše Jugoslavije trofej su osvajali beogradska Crvena zvezda (1958. i 1968. godine), zenički Čelik (1971. i 1972. godine), novosadska Vojvodina (1977. godine), beogradski Partizan(1978. godine), te bugojanska Iskra 1985. godine.

Te 1940. godine Srednjoevropski kup je jedino ozbiljno evropsko takmičenje u fudbalu. Zbog rata koji se širio, učešće su uzeli samo klubovi iz Mađarske, Rumunije i Jugoslavije, a među našim predstavnicima, našao se po prvi put i jedan sarajevski klub-Slavija.

Koliko je bilo interesovanje za ovaj događaj možemo vidjeti po isječcima iz tadašnje štampe. Tako „Jugoslovenska pošta“ (čiji je vlasnik Metodije Kuić dugo vremena proveo na čelu uprave Slavije) u izdanju od 15.06.1940. piše o ogromnom interesovanju za utakmicu. „Ne samo da u Sarajevu vlada ogromno interesovanje već i u svim mjestima Bosne i Hercegovine, a svoj dolazak su najavili sportisti iz Visokog, Kaknja, Travnika, Turbeta, Bugojna, Jajca, Zenice, Žepča, Konjica, Mostara, Čapljine, Trebinja, Višegrada, Rogatice, Prače i Goražda.“

Dogovoren je i meč selekcija Zenice i Mostara kao predigra utakmice između Slavije i Ferencvaroša. U tom trenutku Ferencvaroš je jedna od najkvalitetnijih i najtrofejnih ekipa u Evropi i dolazi u Sarajevo kao apsolutni favorit.

„Ovim svojim uspjehom da igra u Srednjoevropskom kupu Slavija je mnogo zadužila sve sarajevske sportiste. Stoga vjerujemo da u srijedu neće biti ni jednoga sportiste u Sarajevu koji neće doći na Stadion Slavije da se divi mađarskim profesionalcima i da bodri Slaviju da bar iz prve igre izvuče pobjedu i napravi još jedan senzacionalan sportski događaj“ piše „Jugoslovenska pošta“ u izdanju za 17.06. predviđajući Slavijin uspjeh.

„Vjerujemo da će posmatrači pomoći Slavijaše svojim navijanjem i da će se stadion prolamati od povika „Tempo plavi“ „ piše sarajevska štampa otkrivajući nam jedan od tadašnjih navijačkih slogana.

Koliko je bilo interesovanje Mađara za ovu utakmicu pokazuje da su u Sarajevo poslali specijalnog dopisnika njihovog najtiražnijeg sportskog lista „Nemzeti sport“. U izjavi za mađarske novine poznati jugoslovenski fudbalski sudija Kiš nagovjestio je šta očekuje fudbalere Ferencvaroša. „Slavija igra dobro i snažno. Ferencvaroš će imati mnogo posla sa tim klubom i ako želi pobjedu mora sve snage uložiti. Veliku potporu imaće Slavija u svojoj publici koja navija kroz svih 90 minuta“.

Beogradska „Politika“ piše da „Slavija ima prema sebi najopasnijeg protivnika. Njene šanse za pobedu nisu velike, mada se ona može očekivati sa jednom minimalnom goldiferencijom koja neće biti dovoljna da Slavija obezbedi ulazak u drugo kolo.“

U upravi Slavije su dolazak trofejnog Ferencvaroša shvatili ozbiljno pa su gostima iz Mađarske priredili najsvečaniji mogući doček. Dan uoči utakmice organizovali su im razgledanje grada, posjetu stadionu i izlet na Trebević. Svečana večera nakon utakmice je obezbijeđena na Ilidži dok je kao klupski poklon izrađen skupocjeni pehar u bosanskom stilu.

Cijene ulaznica kretale su se od 10 dinara za stajanje do 30 dinara na tribinama (20 dinara za dame), dok je cijena u ložama bila 40. Uz ulaznice se dodatno naplaćivao po jedan dinar za Crveni krst.

Stadion je tog 19. juna počeo da se puni već od ranih jutarnjih časova pa je ostvarena rekordna posjeta od 8 000 gledalaca. U publici su se mogli primjetiti i italijanski konzul, ban Drinske banovine Vladimir Jevtić, predsjednik gradske opštine Muhamed Zlatar, savezni kapiten Boško Simonović (Boža Dunster), kao i mnoge druge javne ličnosti.

Sudijsku trojku je predvodio Peter Kroner iz Bukurešta, a pomoćnici su bili zagrebačke sudije Višnjić i Mikulčić. Predsjednici klubova, Branko Kašiković i Bela Iseti su prvi izašli na teren,a odmah za njima i fudbaleri oba tima.

Slavija je na teren istrčala u sljedećem sastavu : Krstulović, Zagorac, Pavlić, Marjanović, Glavočević, Petković, Vidović, Šalipur, Rajlić, Đajić, Lazarević. Sa klupe ih je vodio mađarski stručnjak koji je karijeru gradio u italijanskim klubovima, Vilhelm Vilmoš.

Ferencvaroš je taj dan nastupio u svom najjačem sastavu: Čikoš, dr Sojka, Polgar, Lazar, Saroši III, Poša, Biro II, Kiš, Kiseli, Ferenji i Đetvaj. Trener ekipe bio je Dimeni Lajoš.

Sve je bilo spremno za spektakl. Pune tribine i idealno vrijeme za igru. Nasuprot mađarskim zvijezdama u zelenim dresovima, nalazili su se golobradi sarajevski mladići u bijeloj opremi. Sportska istorija ovih prostora taj dan je pisana zlatnim slovima.

Autor: Aleksandar Kostović

Izvor: srbiubih.com

(nastaviće se)