Politika

Devetnaesta godišnjica Dejtonskog sporazuma

SARAJEVO - Devetnaesta godišnjica parafiranja Dejtonskog mirovnog sporazuma navršava se danas. To je pravni akt koji je parafiran u vojnoj vazdušnoj luci Rajt-Paterson kod Dejtona, u američkoj državi Ohajo, čime je okončan rat u Bosni i Hercegovini koji je trajao od 1992. do 1995. godine.

Konferencija u Ohaju je trajala od 1. do 21. novembra 1995. godine. Glavni učesnici su bili predsjednik BiH Alija Izetbegović, srbijanski predsjednik Slobodan Milošević, hrvatski predsjednik Franjo Tuđman, te glavni američki posrednik Ričard Holbruk i general  Vesli Klark. Sporazum je zvanično potpisan u Parizu 14. decembra.

Dejtonski mirovni sporazum (ili Dejtonski sporazum ili Dayton), pravni je akt sporazumnog karaktera u koji je ugrađen i danas važeći Ustav BiH.

Jedan od osnovnih principa na kojima je Dejtonski sporazum zasnovan jeste teritorijalna organizacija BiH prema kojoj 51 posto teritorije čini Federacija BiH, a 49 posto Republika Srpska.

Iako su mnoge stvari bile dogovorene, Dejtonski sporazum je bio proglašen neuspjelim pola sata prije zatvaranja konferencije, ali je ipak uspio nakon što je u zadnjem trenutku donesena odluka da će se arbitraža u vezi s brčanskim koridorom urediti naknadno.

Dejtonski sporazum je bio kulminacija takozvane šatl (Shuttle) diplomatije koju je otpočeo Ričard Holbruk sa svojim timom pod sponzorstvom SAD-a.

Nijedan od trojica potpisnika sporazuma više nije među živima, kao ni nekadašnji međunarodni izaslanik za Balkan i jedan od kreatora Dejtonskog sporazuma Ričard Holbruk.

U međvremenu, original dokumenta je izgubljen, a političari u BiH i dalje raspravljaju o njegovoj reviziji.

Tokom 19 godina bilo je nekoliko bezuspješnih pokušaja ustavne reforme, a prema mišljenjima mnogih međunarodnih zvaničnika Dejtonski sporazum je prevaziđen, dok u Republici Srpskoj se ističe da se izvorni elementi Dejtonskog sporazuma moraju i dalje primjenjivati i poštivati.

U Republici Srpskoj  je 21. novembar, Dan uspostavljanja Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, republički praznik i neradni dan.

izvor: Agencije

Komentari
Twitter
Anketa

Koliko ste vi lično zadovoljni 2024. godinom?

Rezultati ankete
Blog