Svijet
Kolika je minimalna plata u zemljama EU ?
U vrijeme alarmantno visoke stope nezaposlenosti, imati posao znači luksuz. I dok je svakako važno omogućiti ljudima da rade, nerijetko u sjeni ostaju oni koji imaju nesiguran posao i svakodnevno se bore za život s niskim primanjima. Minimalna plata je bitno socijalno pitanje za sve učesnike u svijetu rada, no je li dovoljna za samostalno preživljavanje?
Izvor: tportal.hr
Evropska privrede se međusobno jako razlikuju, a paralelno s tim, variraju i minimalne plate u svakoj od država, ali i troškovi života. Infografika prikazuje podatke Eurostata o minimalnoj plati u 2013. godini u zemljama EU-a te u nekima koje nisu članice Unije
Razlike od države do države unutar same Evropske unije su ogromne. Nejednakost se najbolje ogleda u visini minimalne plate. Najveću u EU-u ima Luksemburg, 1.874 evra, dok Rumunija ima gotovo 12 puta manju; tek 157,5 evra. Šest zemalja članica ima minimalnu platu veću od 1.000 evra, dok ih 10 ima ispod 400 evra. Minimalne plate su izražene u bruto iznosima.
Hrvatska spada u grupu zemalja članica s najnižom minimalnom platom. Ona iznosi 372 evra, dok, naprimjer, naše komšije Slovenci imaju 784 evra, a oni najviše pogođeni krizom, Grci, 684 evra.
Minimalne plate su u pravilu određene zakonom. Međutim, u nekim slučajevima su utvrđene kolektivnim ugovorima. Taj iznos nije nužno ažurirati svake godine niti prilagođavanje uvijek rezultira povećanjem plata. Valja naglasiti da ne postoji precizan način da se uporede plate. Paritet kupovne moći ispravlja razlike u prosječnim troškovima života između zemalja, ali ne uzima u obzir moguće varijacije u cijenama između gradova unutar iste zemlje ili neke druge faktore, poput broja djece u domaćinstvima ili troškova školovanja.
Tako Danska, Finska, Italija, Austrija i Švedska nemaju minimalnu platu na nacionalnoj osnovi, ali ipak imaju minimalne stope utvrđene kolektivnim ugovorima koji zajedno pokrivaju visok udio radno sposobnog stanovništva.
I u Francuskoj postoje vrlo politizovani sindikati koji su se izborili da primanja slabo plaćenih radnika budu na razumnom nivou. Njihov smisao za kolektivno pregovaranje dijelom proizlazi iz njihovog sveprisutnog uticaja u francuskom društvu.Ali uprkos snazi sindikata u Francuskoj i drugdje, sve je manje sindikalnih članova širom Zapadne Evrope. Razlog tome je što je teška industrija u stalnom padu u Evropi i većinom je preseljena na azijski kontinent.
U poređenju sa Zapadnom Evropom, istočnoevropske zemlje članice imaju izrazito nisku minimalnu platu, ali valja naglasiti da je ona još znatno porasla nakon pada komunizma.
Nakon Njemačke, koja je odlučila uvesti minimalnu platu od 1.januara 2015, švajcarski građani će o tome odlučivati 18.maja. Minimalna plata u Švajcarskoj bi, ako građani odluče tako, bila četiri hiljade franaka, odnosno 3.281 evro i kao takva bi bila najveća u svijetu, a ne samo na evropskom kontinentu. Što bi za to dali tekstilni radnici iz Kambodže kojima je 115 evra mjesečno nedostižno?
