Kultura
Dva vijeka Petra II Petrović Njegoša
Navršavaju se tačno dva vijeka od rođenja pisca "Gorskog vijenca" Petra II Petrovića Njegoša, mitropolita crnogorsko-primorskog.
izvor: Tanjug
Njegoš je rođen kao Rade Tomov Petrović 1. (13. novembra) 1813. u Njegušima, a umro na obližnjem Cetinju 19. (31. oktobra) 1851. godine.
U Mitropliji crnogorsko-primorskoj SPC, od ove godine je 19. maj datum praznovanja Njegoša kao svetitelja.
Njegoš
je još kao mlad vladar sredio političke prilike u zemlji, organizovao
sudove, izdejstvovao povećanje pomoći od Rusije, ustanovio senat,
podigao prvu osnovnu školu i osnovao štampariju (1834. godine).
Po vlastitoj želji Njegoš je septembra 1855. godine, u vrijeme vladavine knjaza Danila Petrovića, sahranjen u kapeli na Lovćenu.
Tu
kapelu je upravo Njegoš zamislio kao crkvu Svetog Petra Prvog
Cetinjskog, svog strica i prethodnika na vladičanskom tronu, kao
mauzolej. Upravo je pjesnik i vladika Njegoš proglasio Petra Cetinjskog
za sveca. Tom svecu je u kalendaru SPC posvećen 31. oktobar.
Prije
nego što je 1974. godine, na vrhu Lovcena, zamijenjena granitnim
mauzolejom - spomeničkim kompleksom, koji je projektovao hrvatski vajar
Ivan Meštrović, kapela je nekoliko puta pretrpjela velika oštećenja,
najviše u Prvom svjetskom ratu, krajem 1915. godine, kada je pogođena
projektilima austrijske artiljerije.
Sredinom dvadesetih godina prošlog vijeka je napravljena nova kapela, u koju su tada prebačene Njegoševe kosti.
Kada
je napravljen mauzolej, kamenje kojim je bila ozidana kapela je
obilježeno i pohranjeno u podnožju Lovćena, sa idejom da se na drugom
mjestu obnovi kapela.
O Njegošu, koji se smatra najvećim i srpskim
i crnogorskim pjesnikom prvi je pisao njegov savremenik srpski pisac
Ljuba Nenadović u "Pismima iz Italije". Nenadović, koji se sa Njegošem
sretao u više navrata u Italiji, i u svojim Pismima o Crnogorcima je
opjevao Crnu Goru i njene stanovnike, to je slika oduševljena i
idealizovana, ali zanimljiva, puna anegdota i duha.
U centru
Beograda, između Kapetan-Mišinog zdanja i Filozofskog fakulteta je
njegov bronzani lik, djelo Sretena Stojanovića. Podignut je 1994. godine.
U opštini Bačka Topola jedno mjesto naziva se Njegoševo.
Prije
tačno pola stoljeća, povodom 150-godišnjice Njegoševa rođenja, u Crnoj
Gori je uvedena i danas najveća književna nagrada na bivšim
jugoslovenskim prostorima. Nagrada koji nosi njegovo ime se dodjeljuje
jednom u četiri godine.