Region

Drveni stadion kojim se Beograd ponosio

Drveni stadion u Beogradu, snagom svojih mišica, 1930. godine podiglo je 500 radnika kao mjesto na kome će se održati Prvi Svesokolski slet sokola kraljevine Jugoslavije.

Od ovog impresivnog zdanja danas nije ostalo ni traga, prvenstveno zato što je drveni stadion podignut kao privremeni objekat, a na mjestu gdje se nalazio sada stanuje Mašinski fakultet.


Podignut u rekordnom roku

Prvi svesokolski slet Sokola Kraljevine Jugoslavije organizovan je kao manifestacija snage i jedinstva naroda i opomena onima koji bi htjeli da bude drukčije. U to ime i mjesto održavanja moralo je odražavati jednaku snagu i energiju.

Samo lokacija brižljivo je odabrana – veliki prazan prostor u blizini središta grada, sa dobrom povezanošću putem tramvaja i kolskih puteva. Zgodno za doći i pješice i prevozom i za staro i za mlado.

Samo projektovanje drvenog stadiona stavljeno je u ruke Momira Korunovića, inače predsjednika Građevinsko-umjetničkog odsjeka Saveza Sokola Kraljevine Jugoslavije. Korunović se odlučio da stadion projektuje po ugledu na one sa Zapada. Međutim, kako bi istakao patriotizam i ideju jedinstva, inkorporirao je nacionalne elemente srpsko-vizantijskog stila u ovo impresivno zdanje.


Za samo 2 mjeseca i 7 dana, 1.000 ruku stolara, tesara, električara i majstora različitih struka, 51 hiljada kubnih metar drva, dobijenog od Ministarstva šuma, i 35 tona eksera, svojim znanjem i umijećem, preoblikovalo je u drveni stadion sa četiri glavna ulaza, kojim se Beograd ponosio.

Još tokom izgradnje, drveni stadion privlačio je veliku pažnju javnosti. O tome svjedoči podatak da je nedjeljom i praznikom bilo dozvoljeno razgledanje stadiona po cijeni od 2 dinara, koji su odlazili u sletski fond, a sletski odbor je vodio zainteresovane grupe kroz gradilište i davao odgovore na pitanja.

Drveni stadion za ponos

Završetak radova podario je sletište koje je moglo da ugosti 45.000 gledalaca, dok je sam teren mogao da primi 3.400 vježbača. Na drvenom stadionu se nalazilo 189 loža za 1.182 osobe, dok su tribine imale 29.300 sedećih i 8.500 mjesta za stajanje. Takođe, postojala je posebna loža za kralja, članove Vlade i ugledne ličnosti Beograda.

Prostor ispod tribina iskorišćen je za kabine – garderobe za vježbače i za lokale, a sav prostor oko tribina bio je prekiven drvenim barakama u koje su smještene mljekare i bifei.


Pored toga, bila je podignuta i pošta sa telefonskim i radio kabinom, ali i posebna prostorija za novinare, kao i poseban paviljon za orkestar i osmatračnica za načelnika koji je rukovodio sletom. Drveni stadion imao je i protivpožarnu zaštitu čiji dio su činile četiri kule u kojima su dežurali vatrogasci, a u vrijeme izvođenja sletova obezbjeđivali su ga pripadnici žandarmerije i 500 redara.

Takođe, u sklopu izgradnje drvenog stadiona sređene su i ulice oko sletišta koje su bile od turske kaldrme, tako što su prekrivene asfaltom i kockom. Tako je učinjeno da čine jedinstvenu vizuelnu cjelinu sa samim sletištem.

Kad vojska testira

Prije otvaranja drvenog stadiona, bilo je neophodno potvrditi njegovu bezbjednost.

Komisija za pregled bila je sačinjena od profesorke Univerziteta inženjerke Mijonić, šefa statičkog odjeljenja Ministarstva građevina, inženjera Svete Ilića, načelnika tehničkog odjeljenja Uprave grada Beograda, inženjera Tucakovića, šefa statičkog odsjeka Opštine beogradske i inženjera Ministarstva građevine Lancoša i Belopavića.

Komisija je bila više nego zadovoljna izvedenim radovima, a posebno pažnji koja je posvećena sigurnosti gledalaca. Naime, tribine drvenog stadiona su postavljene na betonskim stopama kao bezbjednosna mjera čime je isključeno slijeganje i povijanje.


Nakon inspekcije, sproveden je test opterećenja sa 3 puka vojske, ukupno 6000 ljudi. Učestvovali su gardijski pješadijski puk, 2. pješadijski puk i gardijski artiljeriski puk. Vojnici su posjeli prvo jednu tribinu, a zatim i ostale jednu po jednu. Konstatovano je da one mogu primiti dvostruki teret od predviđenog.

Za sve vrijeme testa opterećenja drvenog stadiona vojna muzika je svirala u muzičkom paviljonu drvenog stadiona.

Nakon 30 dana od početka sleta, drvena konstrukcija stadiona je razmontirana, a njegova građa iskorišćena je za druge namjene. To je bio kraj drvenog stadiona u Beogradu.

Već naredne godine, po uzoru na ovaj, urađen je prvi projekat novog stadiona za Svesokolski slet, koji je planiran da se održi u Beogradu 1935. godine.

 

Izvor: 011infro
Twitter
Anketa

Da li će novi američki predsjednik Donald Tramp učiniti svijet boljim mjestom za život?

Rezultati ankete
Blog