Ministar rada i boračko-invalidske zaštite Republike Srpske Milenko Savanović ističe da je u 20. vijeku nad srpskim narodom tri puta izvršen genocid - u Prvom i Drugom svjetskom ratu, kao i u sukobima tokom devedesetih godina. 

Povodom obilježavanja 21. novembra 1918. godine - Dana ulaska srpske vojske u Banjaluku, Savanović za Srnu podsjeća da su Srbi u projekcijama Austrougarske monarhije bili remetilački faktor, koji je trebalo, na neki način, eliminisati. 

"Sve velike imperije koje su vladale tada na balkanskim prostorima imale su cilj da uspostave granicu na Drini i da Srba praktično ne bude zapadno od te rijeke. 

To je strateška zavjera međunarodne zajednice koja se vremenom realizovala i ostvarivala u 20. vijeku nekim `modernim` metodama genocida nad srpskim narodom", ocjenjuje Savanović. 

On smatra da je paradoksalna činjenica da je srpski narod, koji je tri puta stradao u prošlom vijeku rezolucijama međunarodnih "zavjerivača", trebalo da bude proglašen genocidnim, a Republika Srpska - genocidnom tvorevinom. 

Podsjećajući na istorijske činjenice, Savanović napominje da je Berlinski kongres svojim odlukama praktično odredio da BiH padne pod Austrougarsku monarhiju, te da su očekivanja Srba u BiH bila iznevjerena u smislu da će im biti omogućeno da se pripoje Srbiji i Crnoj Gori. 

"Kada je izvršena aneksija BiH 1908. godine počeo je progon najbrojnijeg srpskog stanovništva u BiH čiji je cilj bio da se Podrinje i Hercegovina nasele što više Hrvatima, uvezenim stanovništvom iz monarhije i muslimanima", navodi Savanović za Srnu. 

On je podsjetio da je 1878. godine u BiH bilo 1,16 miliona stanovnika, od kojih 42,8 odsto Srba, 38,7 odsto muslimana i 18,1 odsto Hrvata, dok su u Velikom ratu stradala 1,3 miliona Srba, odnosno 28 odsto tadašnjeg srpskog stanovništva. 

Savanović smatra da ostatak srpskog naroda zapadno od Drine može opstati samo ako se okupi oko Republike Srpske i srpskih institucija i upozorava da će, u suprotnom, Srbi postati statistička greška, kao što je to slučaj u Hrvatskoj i na nekim drugim prostorima. 

Ministar Savanović kaže da obilježavanje 21. novembra - Dana ulaska srpske vojske u Banjaluku ima veliki istorijski značaj za Republiku Srpsku, kojem mlađe generacije i društvo u cijelini treba da posvete posebnu pažnju - da ga izučavaju u školama i otrgnu od zaborava. 

Savanović najavljuje da će ovaj istorijski događaj od republičkog značaja biti obilježen u Banjaluci u ponedjeljak, 20. novembra, u organizaciji odbora za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova Republike Srpske i Srbije. 

Istoričar Goran Latinović napominje da je ulazak srpske vojske u Banjaluku, na Aranđelovdan 21. novembra 1918. godine, bio jedan od najznačajnijih događaja u istoriji grada. 

Tokom novembra 1918. godine, čak 42 od ukupno 54 kotara u BiH, proglasila su neposredno ujedinjenje sa Srbijom, što je učinilo i Narodno vijeće u Banjaluci 27. novembra 1918. godine. 

Prema njegovim riječima, od početka 19. vijeka do 1918. godine, na teritoriji današnje BiH bilo je 14 ustanaka i buna koje je podizao srpski narod, čija je težnja bila oslobođenje od tuđinske vlasti i ujedinjenje sa Srbijom i ostalim srpskim zemljama. 

Srpski ustanici u Bosni proglasili su 1876. ujedinjenje sa Srbijom, a u tom proglasu, između ostalog, rečeno je: "U ime toga našeg velikog saveznika Boga, mi vaskolike vođe ustaničkih četa bosanskih jedini zakoniti predstavnici srpske zemlje Bosne /.../ proglašavamo, da se domovina naša Bosna prisajužava kneževini Srbiji." 

Ipak, na oslobođenje i ujedinjenje moralo se čekati još više od četiri decenije. 

"Vjerujem da će tokom iduće godine Republika Srpska obilježiti stogodišnjicu dolaska srpske vojske, odnosno oslobođenja i ujedinjenja, tim prije što je veliki broj dobrovoljaca sa teritorije BiH učestvovao u velikim pobjedama srpskog oružja", ističe Latinović. 

On zaključuje da bi se Banjaluka odužila svojim oslobodiocima podizanjem spomenika kralju Petru Prvom Karađorđeviću na konju, po uzoru na spomenik knezu Mihailu Obrenoviću u Beogradu. 

Predsjednik Banjalučkog udruženja potomaka i poštovalaca ratnih dobrovoljaca 1912-1918. godine Nebojša Kuštrinović ističe za Srnu da je kruna ovih ratnih događaja bila sloboda koja je u Banjaluku stigla 21. novembra 1918. godine. 

"Ulaskom srpske vojske, Banjaluka je, poslije više vijekova provedenih pod turskom i austrougarskom okupacijom, ponovo postala slobodan grad", naglašava on. 

U Banjaluci će u ponedjeljak, 20. novembra, biti obilježen Dan ulaska srpske vojske u Banjaluku 1918. godine, a u organizaciji odbora za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova Republike Srpske i Srbije. 

Programom obilježavanja ovog značajnog datuma predviđeno je da u 11.00 časova u Hramu Hrista Spasitelja bude služen parastos nestalim i poginulim srpskim borcima tokom Prvog svjetskog rata, dok će u 11.30 časova u Kulturnom centru Banski dvor biti održana svečana akademija. 

Izvor: srna