Kultura
Prijedor - grad koji poklanja svoje fasade umjetnicima!
Prijedor, grad koji rađa slikare, jedna velika otvorena galerija koja se muralima bori protiv bilborda i reklama.
Prijedor nije samo grad zidnog slikarstva, nego se s pravom može nazvati gradom likovnih umjetnika, jer iz ovog grada potiče stotine likovnih umjetnika, među kojima je polovina akademski obrazovanih. Domaćoj ali i svjetskoj javnosti najpoznatiji su slikari Radovan Kragulj, Dragutin Mitrinović, Dragan Dragić, Milan Četić, grafičar Branko Miljuš, vajar Sreten Stojanović.
Prvi bosanskohercegovački akademski likovni umjetnici bili su Prijedorčani, Pero Popović i Todor Švrakić, koji su se školovali u Pragu kod Vlahe Bukovca. Oni su još 1907. godine uveli Bosnu i Hercegovinu u svijet likovne umjetnosti, priredivši tada izložbu svojih radova u Sarajevu.
Prvi mural u Prijedoru je oslikan 1999. godine, na zidu lokalne škole a oslikala ga je italijanska umjetnica Paola de Manjinkor sa djecom iz izbjegličkog centra. Od tada se pobjednicima najboljeg murala dodjeljuje međunarodna nagrada „Paola de Manjinkor“ a u okviru projekta „Prijedor grad murala“. Projekat je rezultat višegodišnje saradnje dvaju bratskih regija, Potkozarja i Trentina u Italiji.
Zadnjih godina Prijedor dobija sve više murala a građani su ponosni što je njihov grad postao prepoznatljiv po toj umjetnosti.
Tako, glavnu gradsku ulicu u Prijedoru od 2013. godine krasi mural „Šeširdžija“, banjalučke akademske slikarke Nataše Konjević. „Šeširdžija“ predstavlja grad kroz neku vrstu alegorije koja sadrži najkarakterističnije simbole grada kao što su rijeka Sana, narodni heroj Mladen Stojanović, spomenik na Mrakovici, prva pruga u Prijedoru itd.
Nakon „Šeširdžije“, 2014. godine Prijedor dobija i mural „Transformacija“, mađarskog strit-art umjetnika Atile Samoži. Figura jahača na konju koji prolazi kroz određeni portal, simoblizuje transformaciju u širem smislu, predstavlja prelazak „iz nekog neživota u život“, tako i Prijedor treba da ide iz nečeg dobrog u nešto još bolje.
Mural „Vrt“, rumunskog strit-art umejtnika Raula Oprea Sado oslikan je 2015. godine a simbolizuje povratak prirodi.
Da je Prijedor grad dobrog vazduha, dobre vode i dobrih ljudi i da je 2016. godine proslavio sto godina rudarske industrije, govori i mural „Grad“ beogradskog Dim Tima koji čine Danijela Mršulja Vasić i Milenko Vasić. Stepenice simoblizuju progres, bunar kao izvor vode je simbol života, lukovi na lođama su simbol trgovine, tvrđava je simobl istorije, jer Prijedor od Rimljana do danas ima bogatu istoriju.
Ove godine grad na Sani je postao bogatiji za još jedan mural „Negdje između početka i kraja“, autora Selvera Begića, akademskog slikara iz Banjaluke. Pored bogatog kolorita ovaj mural ima i poučnu ulogu a autor je nastojao da opiše život, pronalaženje puta i stvari koje nas inspirišu, u koje smo zaljubljeni i koje nas pokreću u životu.
Plan je da se u narednom periodu na fasadama zgrada oslikaju djela poznatih prijedorskih slikara koji su obilježili umjetnički život grada na Sani.
Frontal