Zanimljivosti
Rodbina i rodbinski odnosi - Ko je kome šta
Srpski jezik je vrlo bogat rečima kada su u pitanju rodbinski odnosi. Srbi su familijaran narod i koriste termine koji se ne mogu naći i prevesti u jednoj reči na mnoge druge jezike uključujući i druge slovenske jezike. Neki kao razlog navode da od svih Slovena, Srbi su bili jedini koji su zadržali porodične zadruge čak i tokom 20. veka.
Direktni rođački odnosi različite generacije, potomci
Roditelji deteta, dve osobe različitog pola (otac i majka), koje kao posledicu seksualnih odnosa dobijaju potomke - decu
Majka Ženski roditelj deteta (biološka majka)
Otac Muški roditelj deteta (biološki otac)
Očuh Muž majke za njenu decu iz prethodnog braka ili veze
Maćeha Očeva žena njegovoj deci iz prethodnog braka ili veze
Sin Muško dete roditelja
Kćer ili ćerka Žensko dete roditelja
Pastorak Sin očuhove žene ili maćehinog muža iz prethodnog braka ili veze
Pastorka Kćerka očuhove žene ili maćehinog muža iz prethodnog braka ili veze
Unuk Sinovljev ili kćerin sin
Unuka Sinovljeva ili kćerina kćerka
Praunuk Unukov ili unukin sin
Praunuka Unukova ili unukina kćerka.
Čukununuk Praunukov ili praunukin sin
Čukununuka Praunukova ili praunukina kćerka
Bele pčele Deca čukununuka.
Direktni rođački odnosi različite generacije, preci
- 0 - Sin, ćerka
- 1 - Otac, majka
- 2 - Deda, baba
- 3 - Pradeda, prababa
- 4 - Čukundeda, čukunbaba
- 5 - Navrdeda, navrbaba
- 6 - Kurđel, kurđela
- 7 - Askurđel, askurđela
- 8 - Kurđun, kurđuna
- 9 - Kurlebalo, kurlebala
- 10 - Sukurdol, sukurdola
- 11 - Sudepač, sudepača
- 12 - Parđupan, parđupana
- 13 - Ožmikura, ožmikurka
- 14 - Kurajber, kurajbera
- 15 - Sajkatava, sajkatavka
- 16 - Beli orao, bela pčela
Direktni rođački odnosi ista generacija
Brat - Sin istih roditelja u odnosu na drugu decu tih roditelja
Sestra - Kći istih roditelja u odnosu na drugu decu tih roditelja
Polubrat – brat drugoj deci samo po ocu ili po majci
Polusestra – sestra drugoj deci samo po ocu ili po majci
Bračni rođački odnosi
Stric (Čiča, Čika ili Ćić) je očev brat
Strina je supruga očevog brata - nije u krvnom srodstvu
Ujak je majčin brat
Ujna je ujakova žena - nije u krvnom srodstvu
Tetka je očeva ili majčina sestra
Teča ili tetak je tetkin muž - nije u krvnom srodstvu
Rođački odnosi - prvo koleno
Rođaci prvog kolena su oni koji imaju istog dedu ili babu, ili oboje. Ako pretpostavimo da roditelji imaju dva sina i dve ćerke, tada će ta deca imati sledeća rodbinska imena:
sinovac (bratanac, bratić) i sinovka/sinovica (bratanica/bratičina) Bratov sin ili kći drugom bratu (sestri)
nećak (netijak) i nećaka (nećakinja) sin ili ćerka rođenog brata (Sestrin sin ili kći u odnosu na ujaka, majčinog brata; bratov sin u odnosu na strica, očevog brata)
sestrić i sestričina Sin ili kći jedne sestre u odnosu na drugu braću ili sestre
bratanac ili bratanica Bratov sin ili kći
stričević ili stričevna Dete jednog brata detetu drugog brata
bratić, bratučed, tetkić Stričev sin; tetkin sin
rođaković ili rođakovićka Rođakov sin ili kći
Postoje razne specifičnosti koje se javljaju ređe ili češće. Recimo, kad se ožene dva rođena brata za dve rođene sestre, pa, deca u braku iz prethodnih brakova što je očigledno novija moda, i drugi slučajevi.
Najčešće se, osim kada je potrebno detaljno objasniti, za srodnike na istom nivou porodičnog stabla kaže jednostavno „rođak“ ili „brat“, odnosno „rođaka“ ili „sestra“. U slučaju da se kaže samo „brat“, odnosno „sestra“, može se dodati da je „od tetke“, „od strica“ itd. u slučaju da je sin/kćerka tetke odnosno strica. U slučaju da se kaže samo „rođak“, tada se uglavnom ne dodaje da li je od strica, tetke isl. ali se često doda da je „prvi“ rođak/rodica, „drugi“ rođak/rodica, u zavisnosti od udaljenosti najbližeg srodnika u porodičnom stablu (npr. prvi rođaci su deca od dve sestre ili brata ili sestre i brata, drugi rođaci su djeca od dva prva rođaka, itd.).
Bračni, generacijski odnosi
Svekar je muževljev otac
Svekrva je muževljeva majka
Tast ili punac je ženini otac
Tašta ili punica je ženina majka
Zet je ćerkin ili sestrin muž
Snaja je sinovljeva, unukova ili bratova žena
Šurak (ponegde i šurijak) je ženin brat
Šurnjaja je žena ženinog brata
Svastika je ženina sestra
Pašenog, pašanac, svak ili badžo je muž ženine sestre
Svastić, svastičina su sin odnosno ćerka ženine sestre
Dever je muževljev brat
Zaova je muževljeva sestra
Jetrva je žena muževljevog brata
Prijatelj je otac kćerkinog muža ili sinove supruge
Prija je majka kćerkinog muža ili sinove supruge
Ostalo
Posmrče je dete rođeno posle očeve smrti.
Posvojče, nahranče, nahranko, nahranka, usvojenik ili usvojenica je usvojeno dete.
Kopile je dete kome se ne zna otac. Ova reč se koristi i u uvredljivom kontekstu.
Siroče je dete kome su umrli roditelji.
Poznanče ili Požnjak je dete starijih roditelja.
Kum, kuma su svedoci bračnom paru na venčanju ili detetu pri krštenju.
Kumče ili kumić je dete u odnosu na kuma koji ga je krstio.
Nahoče, nahod, nahodnik ili nahotkinja je nađeno dete.
Izvor: Opušteno.rs