Zanimljivosti

Rodbina i rodbinski odnosi - Ko je kome šta

Srpski jezik je vrlo bogat rečima kada su u pitanju rodbinski odnosi. Srbi su familijaran narod i koriste termine koji se ne mogu naći i prevesti u jednoj reči na mnoge druge jezike uključujući i druge slovenske jezike. Neki kao razlog navode da od svih Slovena, Srbi su bili jedini koji su zadržali porodične zadruge čak i tokom 20. veka.

Direktni rođački odnosi različite generacije, potomci

Roditelji deteta, dve osobe različitog pola (otac i majka), koje kao posledicu seksualnih odnosa dobijaju potomke - decu

Majka Ženski roditelj deteta (biološka majka)

Otac Muški roditelj deteta (biološki otac)

Očuh Muž majke za njenu decu iz prethodnog braka ili veze

Maćeha Očeva žena njegovoj deci iz prethodnog braka ili veze

Sin Muško dete roditelja

Kćer ili ćerka Žensko dete roditelja

Pastorak Sin očuhove žene ili maćehinog muža iz prethodnog braka ili veze

Pastorka Kćerka očuhove žene ili maćehinog muža iz prethodnog braka ili veze

Unuk Sinovljev ili kćerin sin

Unuka Sinovljeva ili kćerina kćerka

Praunuk Unukov ili unukin sin

Praunuka Unukova ili unukina kćerka.

Čukununuk Praunukov ili praunukin sin

Čukununuka Praunukova ili praunukina kćerka

Bele pčele Deca čukununuka.

Direktni rođački odnosi različite generacije, preci

- 0 - Sin, ćerka

- 1 - Otac, majka

- 2 - Deda, baba

- 3 - Pradeda, prababa

- 4 - Čukundeda, čukunbaba

- 5 - Navrdeda, navrbaba

- 6 - Kurđel, kurđela

- 7 - Askurđel, askurđela

- 8 - Kurđun, kurđuna

- 9 - Kurlebalo, kurlebala

- 10 - Sukurdol, sukurdola

- 11 - Sudepač, sudepača

- 12 - Parđupan, parđupana

- 13 - Ožmikura, ožmikurka

- 14 - Kurajber, kurajbera

- 15 - Sajkatava, sajkatavka

- 16 - Beli orao, bela pčela

Direktni rođački odnosi ista generacija

Brat - Sin istih roditelja u odnosu na drugu decu tih roditelja

Sestra - Kći istih roditelja u odnosu na drugu decu tih roditelja

Polubrat – brat drugoj deci samo po ocu ili po majci

Polusestra – sestra drugoj deci samo po ocu ili po majci

Bračni rođački odnosi

Stric (Čiča, Čika ili Ćić) je očev brat

Strina je supruga očevog brata - nije u krvnom srodstvu

Ujak je majčin brat

Ujna je ujakova žena - nije u krvnom srodstvu

Tetka je očeva ili majčina sestra

Teča ili tetak je tetkin muž - nije u krvnom srodstvu

Rođački odnosi - prvo koleno

Rođaci prvog kolena su oni koji imaju istog dedu ili babu, ili oboje. Ako pretpostavimo da roditelji imaju dva sina i dve ćerke, tada će ta deca imati sledeća rodbinska imena:

sinovac (bratanac, bratić) i sinovka/sinovica (bratanica/bratičina) Bratov sin ili kći drugom bratu (sestri)

nećak (netijak) i nećaka (nećakinja) sin ili ćerka rođenog brata (Sestrin sin ili kći u odnosu na ujaka, majčinog brata; bratov sin u odnosu na strica, očevog brata)

sestrić i sestričina Sin ili kći jedne sestre u odnosu na drugu braću ili sestre

bratanac ili bratanica Bratov sin ili kći

stričević ili stričevna Dete jednog brata detetu drugog brata

bratić, bratučed, tetkić Stričev sin; tetkin sin

rođaković ili rođakovićka Rođakov sin ili kći

Postoje razne specifičnosti koje se javljaju ređe ili češće. Recimo, kad se ožene dva rođena brata za dve rođene sestre, pa, deca u braku iz prethodnih brakova što je očigledno novija moda, i drugi slučajevi. 

Najčešće se, osim kada je potrebno detaljno objasniti, za srodnike na istom nivou porodičnog stabla kaže jednostavno „rođak“ ili „brat“, odnosno „rođaka“ ili „sestra“. U slučaju da se kaže samo „brat“, odnosno „sestra“, može se dodati da je „od tetke“, „od strica“ itd. u slučaju da je sin/kćerka tetke odnosno strica. U slučaju da se kaže samo „rođak“, tada se uglavnom ne dodaje da li je od strica, tetke isl. ali se često doda da je „prvi“ rođak/rodica, „drugi“ rođak/rodica, u zavisnosti od udaljenosti najbližeg srodnika u porodičnom stablu (npr. prvi rođaci su deca od dve sestre ili brata ili sestre i brata, drugi rođaci su djeca od dva prva rođaka, itd.).

Bračni, generacijski odnosi

Svekar je muževljev otac

Svekrva je muževljeva majka

Tast ili punac je ženini otac

Tašta ili punica je ženina majka

Zet je ćerkin ili sestrin muž

Snaja je sinovljeva, unukova ili bratova žena

Šurak (ponegde i šurijak) je ženin brat

Šurnjaja je žena ženinog brata

Svastika je ženina sestra

Pašenog, pašanac, svak ili badžo je muž ženine sestre

Svastić, svastičina su sin odnosno ćerka ženine sestre

Dever je muževljev brat

Zaova je muževljeva sestra

Jetrva je žena muževljevog brata

Prijatelj je otac kćerkinog muža ili sinove supruge

Prija je majka kćerkinog muža ili sinove supruge

Ostalo

Posmrče je dete rođeno posle očeve smrti.

Posvojče, nahranče, nahranko, nahranka, usvojenik ili usvojenica je usvojeno dete.

Kopile je dete kome se ne zna otac. Ova reč se koristi i u uvredljivom kontekstu.

Siroče je dete kome su umrli roditelji.

Poznanče ili Požnjak je dete starijih roditelja.

Kum, kuma su svedoci bračnom paru na venčanju ili detetu pri krštenju.

Kumče ili kumić je dete u odnosu na kuma koji ga je krstio.

Nahoče, nahod, nahodnik ili nahotkinja je nađeno dete.

 

Izvor: Opušteno.rs

 

Komentari
Twitter
Anketa

Koliko ste vi lično zadovoljni 2024. godinom?

Rezultati ankete
Blog