Republika Srpska
Izmjena Zakona o investicionim fondovima: Šta su novine?
Potpisivanjem Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju sa Evropskom unijom, Bosna i Hercegovina preuzela je obavezu da svoje propise usklađuje sa pravom Evropske unije. Tako je u postupku izmjena Zakona o investicionim fondovima bilo neophodno uskladiti pojedine odredbe sa direktivama koje uređuju osnivanje i poslovanje društava za upravljanje i investicionih fondova. Prošle godine, Narodna skupština Republike Srpske je usvojila Nacrt izmjena i dopuna Zakona o investicionim fondovima.
Jedna od najbitnijih izmjena ZIF-a, je obaveza fondova u zatvorenoj formi da se transformišu u otvorene, kao svjetski dominantan i likvidan oblik imovine. Iako im je ostavljen rok od tri godine za ovu transformaciju, dosadašnja zapažanja su da su rezultati nove zakonske regulative već osjetni na tržištu, na način da se diferenciraju unosni investicioni fondovi, stvaraju mogućnosti za privlačenje novih investitora, odnosno samo tržište se čini privlačnijim, te pri svemu tome se i postepeno rekonsoliduje stanje u investicionim fondovima.
Formiranjem otvorenih fondova poslovanje će se vezati za neto vrijednost fonda, te će se na taj način društva za upravljanje motivisati da budu aktivnija jer su plaćena na procenat koji je sada promjenljiv i zavisi isključivo od njihovog rada, a nije garantovan i siguran kao što je bilo predviđeno ranijim propisima.
Pažnja je usmjerena i na opstanak manjih investicionih fondova nakon transformacije i da li će biti prinuđeni na likvidaciju ili udruživanje sa drugim fondovima, jer je već sada evidentno da će veliki investicioni fondovi opstati i u otvorenom obliku jer imaju dovoljno velik portfelj.
Sa druge strane, društvima za upravljanje ostavljen je rok od 6 mjeseci da sazovu vanredne skupštine fondova kojim upravljaju, te predlože izmjene statuta i prospekta fondova. Iako je većina fondova svoje akte uskladila sa izmjenama i dopunama Zakona o investicionim fondovima i dalje postoje fondovi koji nisu ispunili svoju zakonom predviđenu obavezu usklađivanja, te samim tim rade suprotno zakonu. Izostanak reakcije nadležnih organa prema fondovima koji posluju neusklađeno sa zakonom ima za posljedicu kontinuirano zajedničko djelovanje društva za upravljanje i nadzornih odbora, čime se samo štite interesi većinskih akcionara.
Izmjene i dopune ZIF-a donose promjene vezane za proviziju koju fond-menadžeri, odnosno društva za upravljanje investicionim fondovima naplaćuju fondovima, na način da je sada usklađena sa tržišnom vrijednošću imovine i zavisi isključivo od tržišnog vrednovanja imovine fondova.
Poslije godinu dana primjene novih zakonskih rješenja statistika ide u korist nove zakonske regulative, o čemu svjedoči i porast Indeksa investicionih fondova na berzi.
Izvor: A.F. Sajić
