Svijet
Rusi se vraćaju na sjever
Arktik polako, ali sigurno zauzima sve važnije mjesto u razmišljanjima svjetskih stratega i njihovom viđenju razvoja svijeta narednih decenija. Velika, neistražena i nedirnuta prostranstva, neispitano, ali nesumnjivo ogromno prirodno bogatstvo, prostranstva koja bi mogla da postanu u budućnosti veoma važni vodeni putevi za transport ljudi i tereta...
Evo samo jednog podatka koji ide u prilog takvim planovima. Rusko ministarstvo za regionalni razvoj smatra da bi Sjevernoistočni prolaz, zbog velikog topljenja leda, mogao da postane veoma atraktivan za prolaz brodova. U narednih šest godina, prema ruskoj procjeni, transport robe ovim putem mogao bi da poraste sa sadašnjih 1,26 na 28,8 miliona tona.
Gužva u ovoj arktičkoj trci je velika. Nisu zainteresovane samo države čije obale zapljuskuje Sjeverni ledeni okean, poput SAD, Kanade, Rusije, Norveške ... Među zainteresovanim su Velika Britanija, Danska – kojoj je odskočna daska Grenland – Kina i druge velike zemlje u razvoju. Veoma je interesantno i najnovije pojavljivanje NATO-a u arktičkoj priči. U vrijeme izbijanja krize u Ukrajini, čuli su se prijedlozi (Norveške) da bi Sjevernoatlantski pakt trebalo da bude vojno prisutan u zoni koja se prostire oko Sjevernog pola. Osnovna ideja bila je da avioni s oznakama NATO-a patroliraju nad Arktikom.
Odgovor Rusije bio je kratak i nedvosmislen.
„NATO nema šta da traži na Arktiku”, izjavio šef ruske diplomatije Sergej Lavrov.
A kada je riječ o Moskvi, ona je odlučila da se Rusi vrate na sjever. Prema naredbi vrhovnog komandanta, predsjednika Vladimira Putina, ruske trupe moraju da budu prisutne na cijeloj sjevernoj obali – od Murmanska do Čukotskog poluostrva. I čuvaju bogatstvo ruskog dijela Arktika, koje se, kako pišu RIA Novosti, procjenjuje na 30 biliona dolara.
Rusija je, poslije dužeg zatišja, posljednjih godina počela povratak na svoje sjeverne obale. Više od petine ruske teritorije leži u arktičkoj zoni, ali na tom prostoru živi svega 2,3 miliona stanovnika (0,63 po kvadratnom kilometru). Zbog toga je Kremlj odlučio da vrata za ovaj veliki povratak otvori armija.
Vijest iz Moskve koja se pojavila 18. decembra prošle godine ozvaničila je ovu politiku. U njoj se kaže da je ruski ministar odbrane Sergej Šojgu naredio stacioniranje vojske u arktičkom regionu.
Početkom februara pojavila se informacija da će ruska Sjeverna flota u narednom periodu biti ozbiljno pojačana. Postojećim snagama biće pridodate dvije arktičke brigade i jedinice avijacije i protivvazdušne odbrane.A onda je prije nekoliko dana, poslije sastanka u Ministarstvu odbrane, Sergej Šojgu izjavio da će Rusija, do kraja ove godine stacionirati trupe duž arktičke obale.
U aprilu ove godine predsjednik Vladimir Putin naredio je da se na sjeveru zemlje izgradi stalna ruska pomorska baza u kojoj bi bili stacionirani vojni brodovi i nuklearne podmornice. Početkom septembra, komandant ruske sjeverne flote Vladimir Koroljov potvrdio je da će na Novosibirskim ostrvima početi izgradnja nove pomorske baze.
Komentarišući ovaj ozbiljan povratak Rusije u region Arktika, vojni stručak Mahail Hodarenok, glavni urednik nedjeljnika VPK kaže: „Rusko vojno prisustvo krajem prošlog i početkom ovog vijeka bilo je ravno nuli. Na cijeloj arktičkoj obali nije bio stacioniran ni jedan jedini vojnik. A tadašnja reforma vojske išla je toliko daleko da su oružani sistemi i vojna tehnika jednostavno ostavljani na obali ili na ostrvima u Sjevernom ledenom okeanu.”
Obnova vojne strukture na sjeveru je počela. I sudeći prema vijestima sa terena, to se radi veoma brzo. Prošlog mjeseca saopšteno je da je Rusija počela izgradnju novih vojnih naselja na sjeveru. Riječ je o tipskim naseljima u formi zvijezde u kojima će se nalaziti objekti za život, uprava, sportski tereni, sauna i prostori za odmor. Oblik zvijezde omogućiće vojnicima i starješinama da se kreću u kompleksu bez izlaganja ekstremno niskim temperaturama.
Posao odmiče i u drugim oblastima. Početkom ovog mjeseca saopšteno je da je Rusija na sjeveru podigla dva najmodernija radara: na Vrangelovom ostrvu i naspram Aljaske. Modernizuju se i grade novi aerodromi.
O ozbiljnosti ruskog povratka na sjever na svoj način govori vijest da Rusija gradi arktički helikopter. Riječ je o modifikovanoj verziji višenamjenskog helikoptera MI-8, koja bi trebalo da prve probe ima ove zime. Ovaj helikopter biće sposoban za letove u najgorim uslovima zime, snega i veoma niskih temperatura.
Izvor: RTS