Republika Srpska
Šta predlaže Nacrt zakona o koncesijama RS?
Ministarstvo industrije, energetike i rudarstva u februaru je organizovalo javne rasprave o nacrtu novog Zakona o koncesijama, a još do 8 marta zainteresovana lica mogu poslati pisane prijedloge i sugestije ovom ministarstvu. Javne rasprave su održane u Trebinju, Palama, Doboju, Bijeljini i Banja Luci.
Nacrt je sačinjen krajem januara 2013. godine i proslijeđen u dalju proceduru. Kako u njemu stoji „Koncesija je pravo obavljanja privrednih djelatnosti korišćenjem javnih dobara, prirodnih bogatstava i drugih dobara od opšteg interesa, kao i pravo na obavljanje djelatnosti od opšteg interesa, u skladu sa ovim zakonom, a to pravo se ustupa koncesionaru na određeno vrijeme, pod uslovima propisanim ovim zakonom, uz plaćanje koncesione naknade“.
Nacrt propisuje da se postupak za dodjelu koncesija može pokrenuti na osnovu inicijative nadležnog organa, inicijative zainteresovanog lica i ponude u pregovaračkom postupku. Izuzetno, bez sprovođenja javnog poziva koncesija se može dodijeliti putem pregovaračkog postupka, u slučaju ponude javnog preduzeća koje obavlja djelatnost od opšteg interesa, sprovođenja zaključenih sporazuma Vlade ili javnih preduzeća, koji se odnose na zajedničku realizaciju koncesije i produženja roka na koji je koncesija dodijeljena.
Kako stoji, trajanje koncesionog ugovora ne može biti duže od 30 godina, s tim da u ovaj period ne ulazi pripremni period koji je potreban za planiranje, projektovanje, pribavljanje potrebnih dozvola i odobrenja i drugih organizacionih aktivnosti u vezi sa koncesijom. Pripremni period se računa od dana zaključivanja ugovora o koncesiji, a traje do dana koji se precizira ugovorom i ne može biti duži od 1/6 koncesionog perioda. Međutim i sam rok ugovora se može produžiti ukoliko se poslije zaključenja ugovora o koncesiji bitno promijene uslovi pod kojima je koncesija dodijeljena, ali ne duže od dvije trećine roka koji je određen ugovorom o koncesiji.
Za vrijeme trajanja koncesionog ugovora koncesionar je dužan da plaća naknadu koja je je novčanog karaktera, a sastoji se iznaknade za ustupljeno pravo, koja se plaća jednokratno pri zaključivanju ugovora o koncesiji i koncesione naknade za korišćenje. Naknada se uplaćuje u republički ili opštinski budžet, u zavisnosti od vrste koncesije, ili se dijeli između njih i to prema sljedećem omjeru:
a) 40 : 60 za razvijene jedinice lokalne samouprave,
b) 30 : 70 za srednje razvijene jedinice lokalne samouprave,
v) 20 : 80 za nerazvijene jedinice lokalne samouprave i
g) 10 : 90 za izrazito nerazvijene jedinice lokalne samouprave.
Vlada posebnim aktom utvrđuje stepen razvijenosti određene jedinice lokalne samouprave.
Ugovor o koncesiji upisuje se u registar ugovora o koncesijama (jedinstvena evidencija ugovora o koncesijama dodijeljenim na teritoriji Republike) koji vodi Komisija za koncesije.
Takođe, u nacrtu se navodi da ugovor o koncesiji može da se ustupiti trećem licu ili finansijskoj organizaciji sa kojom je koncesionar zaključio ugovor o finansiranju u vezi sa koncesijom, u slučaju da koncesionar iz ekonomskih, organizacionih, finansijskih ili drugih opravdanih razloga ne može da ispuni ugovorne obaveze u rokovima i na način utvrđen ugovorom o koncesiji, odnosno u slučaju da koncesionar ne može da realizuje svoje obaveze na osnovu ugovora o finansiranju.
Nacrtom Zakona o koncesijama definisan je i rad Komisije za koncesije čije je sjedište u Banja Luci, i koja se sastoji od pet članova, dok predsjednika i zamjenika predsjednika iz reda članova imenuje Narodna skupština. Članovi Komisije za koncesije imenuju se na period od pet godina i mogu biti imenovani na još jedan mandat. Pored toga Komisija ima sekretara i stručne službe, a kriterijumi za određivanje visine plata i drugih naknada zaposlenih propisuju se posebnim pravilnikom. Finansiranje rada Komisije za koncesije obezbjeđuje se iz budžeta Republike. Kontrolu obračuna i plaćanja koncesione naknade, prema nacrtu, vrši Poreska uprava Republike Srpske.
Nacrtom su predviđene i kaznene odredebe, pa između ostalog, se navodi da će se kaznom od 5.000 KM do 15.000 KM kazniti koncesionar ako ne upiše pravo iz ugovora o koncesiji u javne evidencije o nepokretnostima, upiše založno pravo na imovini iz ugovora o koncesiji suprotno odredbi člana 45. ovog zakona, Komisiji za koncesije uskrati pristup dokumentima neophodnim za praćenje rada i ako ne dostavi nadležnom organu izvještaj o radu i korišćenju koncesije u roku koji je utvrđen zakonom.
Ovaj novi Zakon o koncesijama bi trebao da zamijeni postojeći koji je Narodna skupština Republike Srpske usvojila 18. aprila 2002. godine, i kojim je takođe osnovana Komisija, čiji trenutni članovi će obavljati svoju dužnost, prema nacrtu, do isteka mandata.
Sadašnji članovi Komisije su predsjednik Predrag Aškrabić, Adnan Bračković, Đorđe Basiljević, Aleksandar Ličanin i Slobodan Sofić, a sekretar je Mladen Drljača.
U nacrtu se navodi i da su privredna društva koja u obavljanju djelatnosti koriste prirodna bogatstva, a nemaju zaključen ugovor o koncesiji, dužna da podnesu ponudu za dodjelu koncesije nadležnom organu u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona radi dodjele koncesije.
Tekst Nacrta zakona o koncesijama dostupan je na internet adresama: www.narodnaskupstina.net i www.vladars.net.
(Frontal)