"Sredstva su umanjena u odnosu na prošlu godinu, što znači da će broj kulturnih sadržaja biti manji, ali zajedno sa kulturnim radnicima radićemo na tome da zadržimo kvalitet kulturnih programa" – rekla je ona u intervjuu Srni.

Konkursi za sufinansiranje projekata u oblasti kulture su raspisani, a organizacije iz oblasti kulture mogu računati na dodatna sredstva od igara na sreću.

"Među sredstvima od 500.000 KM nalaze se i filmski festivali. Ukoliko se na konkursu neko prijavi, komisije će praviti procjene ovih projekata“, istakla je Soldat–Vujanović.

S ciljem kulturnog razvoja Srpske, a shodno Strategiji razvoja kulture, u kojoj je jedan od ključnih ciljeva decentralizaija kulture, tj. podsticanje zainteresovanih i kreativnih stvaralaca po opštinama na veće sudjelovanje u promovisanju kulturnih sadržaja, Ministarstvo je razvilo novi mehanizam - "Konkurs za raspodjelu dijela prihoda od igara na sreću“ koji je počeo sa primjenom u 2010. godini.

"Sredstva koja se prikupe od igara na sreću i Lutrije Republike Srpske, prema Zakonu o igrama na sreću, dijele se u različitim procentima za zdravstvo, sport i kulturu. Konkurs se sastoji od dvije komponente, koje ispunjavaju potrebe realizacije ciljeva preciziranih u Strategiji razvoja kulture Republike Srpske 2010-2015.", kaže Soldat–Vujanović.

Prema njenim riječima, period za mjerenje efekata ovog konkursa traje tri godine, a preliminarno mjerenje na terenu pokazalo je izuzetne rezultate, i to prvenstveno mjerenja koja se prvi put provode od 2007. godine o utrošenim sredstvima Ministarstva za decentralizaciju kulture.

Ona pojašnjava da su uslovi iz konkursa, koji su prilagođeni ovom cilju, zahtijevali da organizacije iz oblasti kulture ponude takav projekat u kojem je, osim dobrog kulturnog sadržaja, obaveza izvođača da svoje programe realizuju u onim opštinama koje, prema analizama ministarstva nisu imali nikakv kulturni sadržaj ili se organizacije iz tih opština nisu prijavljivale na konkurs.

"Očekivani rezultati koje smo mjerili jesu povećanje broja opština u kojima građani imaju mogućnost da vide neke dobre sadržaje iz kulture. U trogodišnjem praćenju pokrivenost opština novim kulturnim sadržajem povećan je sa 50 odsto na 90 odsto, što znači da je 40 odsto novih opština imalo mogućnost da vidi nove sadržaje“, ističe pomoćnik ministra za kulturu Republike Srpske.

Što se tiče druge komponente konkursa, koji se odnosi na međunarodnu saradnju, koncept je osmišljen tako da, ako neka organizacija prikaže ugovor za projekat u kulturi sa nekim od međunarodnih donatora ili fondova sa iznosom većim od 10.000 KM – tada Ministarstvo subvencioniše taj projekat sa 10.000 KM.

"Preliminirani rezultati mjerenja su više nego pozitivni. Do sada, za svaku izdvojenu 1 KM iz Budžeta, na osnovu ovog konkursa, iz inostranstva je došlo u prosjeku 6 KM . Dakle, za dvije godine potrošeno je 116.277 KM prema inostranim sredstvima u iznosu od 681.123 KM koji su putem projekata iz oblasti kulture ušli u Srpsku“, kaže za Srnu Soldat–Vujanović.

Ključni reformski zakon koji se i dalje dorađuje jeste Zakon o kulturi. Taj zakon uređuje okvirno sve oblasti kulture, definiše obaveze lokalne samopuprave koje su dužne da pruže svojim građanima i svojim korisnicima iz oblasti kulture i umjetnosti, kao i prava, dužnosti i obaveze Republike Srpske u toj oblasti.

Soldat–Vujanović napominje da je riječ o reformskom zakonu po uzoru na okruženje, koji prvi put definiše ulogu lokalne samouprave, koja do sada ni u jednom zakonskom dokumentu ne precizira svoja prava, dužnosti i obaveze, osim jednog skromnog člana u zakonu o lokalnoj samoupravi.

"Ovo je posebno važno sa aspekta fondova EU koji će se direktno dodjeljivati opštinama, što se odnosi i na fonodove za kulturu. Oni su značajni i bespovratni i, ukoliko jedinica lokalane samouprave nema svoje razvojne dokumente iz oblasti kulture, male su šanse da će moći povlačiti sredstva“, zaključuje Irena Soldat-Vujanović.

(Srna/Frotnal)