Sjedinjene Američke Države su najzaslužnije za Dejtonski mirovni sporazuma. One su sporazumom, može se slobodno reći, zaustavile rat iako u tom momentu za to nije bilo uporišta u međunarodnom pravu. Naime, da nije bilo Dejtonskog mirovnog sporazuma Srbi bi bili razoružani od strane regionalnih država, pa i recimo Hrvatske uz pomoć, pa i NATO pakta, jer su teško okvalfikovani, a i odbili su mirovni plan. To bi za Srpsku tek bila stršna civilna kataklizma nepamćenih razmjera. To se nije desilo zahvaljujući Sjedinjenim Američkim Državama, ali to ne znači da se neće desiti na drugi način, ako se ne ispune obaveze preuzete u Dejtonu do isteka misije UNa, tj. odlaska OHR iz BiH.

Tako je DMS nastala današnja BiH kao prelazno stanje ka konačnom rješenju, dok su Republika Srpska i muslimansko - hrvatska federacija dobile epitet,, entitet,, kao izuzetnu kvalfikaciju teritorija u Dejtonskom sporazumu koje karakteriše to da su te teritorije negativne konotacije a ne pozitivne. Jer su obe strane po ocjeni međunarodnih faktora,, drastično,, narušile ljudska i građanska prava, a ne samo Srbi. Srbi su krivlji jer su se jedini politički zalagali za čistom etničkom teritorijom, kako stoji u optužnicama. Sama reč entitet je latinskog porijekla što bukvalno znači: (ent =znak, enti=budući, entit=subjekt).

Po konstataciji UN-a da su zaraćene strane u BiH provele etničko čišćenje i da su u ratu uspostavile etničke vlasti, i kao takvima ne mogu garantovati legalitet, a njihovo razoružanje je bilo opasno po civilno stanovništvo, pribegli su specifičnom rešenju a to je „Dejtonski sporazum“.

Entiteti u BiH ne ispunjavaju uslove za autonomiju sve dok ne ispune obaveze po Dejtonskom sporazumu i to pod kontrolom OHR. Specifičnost tog rešenja je u tome što entitei u BiH uživaju autonomiju koju nezaslužuju, ali im je formalno uzeta vlast ulogom Visokog prestavnika sa ciljem da se transformišu u društvo koje ne narušava standarde UN-a. Tako su nastale obaveze u raznim „aneksima“. Posebno su važne obaveze aneksa šest ako se želi autonomija. Mnoge obaveze proističu bez obzira da li neki od entiteta želi autonomiju, kao što je aneks sedam.

Jasno je da su Dejtonskim mirovnim sporazumom dati uslovi koje posebno treba ispuniti ona strana koja pretenduje na autonomiju i to obavezujući uslov koji se odnosi na ljudska i građanska prava. Da je bilo pozitivnih promjena u prvih pet godine DMSa ne bi došlo do neželjenih bonskih ovlaštenja Visokom prestavniku čije su mjere posebno koštale Republiku Srpsku kao teritoriju koja se protivi centralnoj, državnoj vlasti. Dejtonskim mirovnim sporazumom nije definisan rokom, ali misija UN-a jeste. Pozivajući se na međunarodno pravo jasno je da je rok misije deset godina sa pravom jednog produžetka, što nam jasno stavlja na znanje da OHR-u ističe krajnji rok 2015. godine. Odlaskom OHR-a i prestankom misije UN-a prestaje i zaštita Dejtonskog sporazuma pa tako nesporazumi i sukobi postaju unutrašnja stvar BiH.

Gubitnička strana je obično ona koja nije spremna za odbranu do nove misije UN-a koja može da kasni, imajući u vidu pravo veta pojedinih država u Savjetu bezbednosti.

Međunarodni faktori će pokušati ostaviti u BiH održivo rešenje u skladu sa međunarodnim pravom prije isteka misije.

To rješenje će ići ka tome da se stranama ispune samo one političke ambicije koje imaju uporište u međunarodnom pravu. Ovdje je puno lakše politici Federacije BiH jer kako god se ponašali ostaje im međunarodno priznata BiH, a što jeste njihova politička ambicija. Može se izvesti zaključak da je nefunkcijonisanje i nekonstituisanje FBiH organa motivisano željom da entiteti uopšte ne postoje i time već preudiciraju krajnje rešenje unitarne Bosne. Republika Srpska je na velikom iskušenju jer svoju zaštitu mora izdejstvovati od UN-a a taj UN traži ispunjenje uslova uglavnom onih iz Aneksa 6. I drugo, Republika Srpska to mora kvalfikovano tražiti sve po proceduri, a što je srpskim političarima, gledajući do sad, to izgleda nepoznato. Jer da im je poznato ne bi svaki dan izbacivali arsenal izjava i postupaka koji idu na štetu konačnog rešenja u kom bi RS bila autonomna i zaštićena. Tolika suprotnost između proklamovanog i praktičnog može se shvatiti kao izdaja ili ordinarna glupost.

U ovu završnicu Republika Srpska ulazi sa odavno zaključanim Ustavom. Mehanizam zaključavanja fantastično funkcioniše radom Vijeća naroda Republike Srpske.

Inače Vijeće naroda je nastalo kao rezultat zaluđenosti srpske politike, a posebno danas srpskih, a prije komunističkih akademaca i profesora koji su napravili karijere i dvorce na pojmu konstitutivnosti naroda. SFRJ je 1976. godine prihvatila i ratifikovala „Pakt o političkim i građanskim pravima“ UN-a iz kog slijedi obaveza da građanima pripada vlast, a ne konstitutivnim narodima. Kao i kasnije doneseni protokoli koje su uspostavili Visoki komitet za ljudska prava UN sve sa ciljem zaštite ljudskih i građanskih prava. Između ostalog, od 1995. godine protokoli nalažu da zemlje koje su potpisnice ovih dokumenta, tj sve zemlje članice UN, moraju da zaštite ljudska i građanska prava i da imaju građansku vlast i ukoliko to ne urade postoji lista mjera koja se na njih primjenjuje počevši od pritisaka preko sankcija pa sve do vojne intervencije.

Moramo li podvući da je BiH kao potpisnica ovih dokumenata dužna to uraditi? Dejtonskim mirovnim sporazumom ta obaveza je nametnuta entitetima.

Posebno treba naglasiti da teritorije koje pretenduju na autonomiju ili samostalnost legalitet dobijaju od UN-a. Dok UN traži striktno poštovanje ljudskih i građanskih prava i to u proceduri misije sa kontrolom na terenu i krajnjom ocjenom koja je najbitnija za status. Teritorija ne može riješiti status ni u ludilu ako ne izražava građanski karakter. A Republika Srpska je u takvoj poziciji, i malo joj je vremena ostalo.

Ako Republika Srpska želi da zadrži ovlaštenja, i da vrati izgubljena ovlaštenja, koja je dobila Dejtonskim sporazumom potvrđenim ustavom BiH i da na kraju bude održiva i zaštićena bez OHR-a potrebno je makar dokazati sledeće; da nije više etnička, da je građanska, da je sekularna, da su političari građanski, a ne etnički, da se imovinska prava ničim ne narušavaju, da nema diskriminacije, da vlast nema svoje firme na tržištu, da je razvijen civilni sektor kao kontrola trošenja sredstava poreskih obveznika itd.

Pored svega ranije navedenog određeni intelektualni krugovi su tvrdoglavo nastavili sa insistiranjem i veličanjem „konstitutivnim narodima“ kao vrhovnim božanstvom a istovremeno odbacujući koncept građanskog ustava i na taj način su doveli do toga da Republika Srpska indirektno izgubi recimo budući legalitet. U Ustavu Republike Srpske u vlasti partipiciraju konstutuivni narodi što je za UN skandalozno i neprimjereno da na teritoriji koja pretenduje za autonomiju i samoopredeljenje da tako otvoreno krši tačku 21. Opšte deklaracije o ljudskim i građanskim pravima i član 25. Pakta o političkim i građanskim pravima UNa.

Istovremeneo Senat Republike Srpske sa našim akademcima donosi zaključke kojima našu Repuzbliku Srpsku okarakterišu u veoma opasnom i negativnom kontekstu. Tako prvi zaključak glasi da je „Republika Srpska stabilna geopolitička činjenica na Balkanu“. To bi bilo tačno da je Republika Srpska država, ali kako znamo da to nije onda je jasno da je ovo kontraproduktivna poruka koja se koristi u dnevno političke svrhe. Drugi zaključak: „Srpska je uspijeh srpskog naroda u posljednihnekoliko decenija.“ Pitanje koje se nameće je da li je Republika Srpska republika svih svojih građana ili samo jedne etničke grupe? Ili, je l` ovo poruka da su druge etničke grupe nepoželjne i da ne treba da Republiku dožive kao svoju? Izjava je pogotovo neprimjerena imajući u vidu član 69. Ustava RS u kom je očigledna diskriminaciija baš Srba kao građana. Gdje Srbi kao građani u RS imaju pravo na samo jednu trećinu vladajućih funkcija bez obzira na izborne rezultate. Treći zaključak kaže:  „Srpska je čuvar srpskog nacionalnog identiteta“. Jasno je da Republika Srpska nema samo srpski identitet već identitet svih svojih građana raznih religija i etničkog porijekla. I dolazimo do četvrtog zaključka koji je klasičan auto-gol u neznanju: „Srpska je legitiman izraz volje srpskog naroda u BiH“. Ponovo opasna zamjena termina koja nas sve inkriminiše. Zar Republika Srpska nije izraz većine njenih građana?. Tvrdi se u zaključku Senata baš ono što nije dozvoljeno po međunarodnom pravu.. Ova opšte poznata izjava o legitimnoj volji samo Srba djeluje poznato zar ne? Upravo ovakva izjava se nalazi u gotovo svim Haškim presudama srpskom rukovodstvu. Je l` to senatori potvrđuju Haške presude? Ili hoće još istih? Da sumiramo - ovakve izjave naših akademika nanose veliku štetu poziciji Republike jer i dalje guraju prevaziđeni stav o konstitutivnosti i o samo jednoj etničkoj grupi. Ispravno, mogu se kostitutisati građani na nekoj teritoriji. Dovoljno dobro znamo zvanja i doprinos nauci najistaknutijih senatora da bismo ih okarekterisali negativno kao recimo izdajnike, već to pripisujemo njihovim godinama i višedecenijskom boravku pod petokrakom.

Nego, zaključani Ustav RS je tu i pored volje i spremnosti narodnih poslanika da se ukine smrtna kazna, društvena svojina pa sve do nespremnosti da se ukine nametnuti član 69. Ustava koji je u sukobu sa aneksom 6 Dejtonskog sporazuma kao i sa Univerzalnom deklaracijom o ljudskim pravima. Neki će reći da to nije bitno, i to će biti isti oni koji su protiveći se građanskom principu vlasti blokirali proces implementacije Aneksa 6 DMS insistirajući na konstitutivnim narodima. Kao protivmjeru su dobili nakaradan i anticivilazicjski član 69. Ustava RS kojim je Republika Srpska i BiH okarakterisana kao retogradna i nakaradna.

Naime danas imamo stanje da nam Ustav članom 69. Obesmisluje izbore ali i reciprocitet. Činjenica je da Ustav propisuje da se vlast dijeli etničkim grupama iako građani glasaju na izborima. Pitanje je kako se određuju predstavnici konstitutivnih naroda? Da li se provode izbori za konstitutivne predstavnike? Ustav BiH i RS nije regulisao izbore konstitutivnih naroda već građana.

Jasno je da danas niti jedana riječ u Ustavu se ne može promijeniti bez saglasnosti donjeg doma. A on do sada ima ulogu da izblokira, što i čini, svaki pokušaj promjene Ustava Republike Srpske, sa ciljem da RS pokaže kao problem i anticivilizacijsku tvorevinu. I sve to u predvečerje konačne odluke.

Da smo u poziciji minut do dvanaest vidimo u ubrzanim ciklusima događaja oko nas. Oni se mogu sažeti u koncept da se Republika Srpska i njeno rukovodstvo prikaže kao prijetnja za ljudska prava i kao problem u implementaciji modernog građanskog društva.

Izvođači ovakve slike o nama su jedna komšijska zemlja sa svojim satelitima među nama. Jasno je da je glavni cilj da se Republika Srpska prikaže kao zločinačka Karadžićeva tvorevina nastala na genocidu, koja ne poštuje ljudska i građanska prava, niti haje za međunarodnim uslovima i okvirima. Ona po logici istih koji nam to pakuju predstavlja opasnost za međunarodni poredak. Tako da ovo neposredno vodi ka uništenju Republike Srpske kao takve i unitarizaciji BiH eliminacijom „remetilačkog“ faktora.

Izvođači ovakvog plana imaju isti metod rada koji je prekodrinske Srbe koštao milione života. Naime, oni izfinansiraju i povedu naše nerazumne najniže slojeve, da kao i oni uviđaju nepravdu nad nama, izlože nas protiv najače sile (nekada Njemačke a danas SAD) i proizvedu sukob koji se završi užasno po nas.

To se jasno vidi u radu potpredsjednika i profesora koji svojim kolumnama veliča i oduševljava se svemu što je suprotno sa međunarodnim pravilima i zakonima. Tačnije pojačava antiameričko raspoloženje do tačke otvorene mrže ka SAD.

Zašto su naši stari saveznici protiv nas možemo da raspredamo mnogo da li su stvarno protiv nas i zašto, ako jesu.

Predsjednik SAD, Obama, je imenovao senatora Džona Kerija za državnog sekretara SAD. Keri će na ovoj poziciji uticati na svjetsku politiku u skaldu sa politikom Stejt departmenta. I uticaće i na konačno rješenje u BiH u tom kontekstu. Par dana po imenovanju jedne banjalučke novine objavljuju članak pod naslovom:  „Džon Keri: Modifikovao BiH Dejton, ali će o tome odlučiti ipak bh. lideri.“, pozivajući se na kolumnu iz 2009. godine tada senatora Kerija. Ako izuzmemo činjenicu koliko je uopšte aktuelan stav star tri godine, posebno o politici, vidimo da Keri ima relativno indiferentan stav prema BiH. Kao i sama administracija Obame. Kako se stvari mijenjaju u korist protivnika Republike Srpske? Kako oni uspijevaju da okrenu SAD protiv nas?

Evo recimo primjer jedan:

Početkom novembra je Banjalučki univerzitet proslavio svoj 37. rođendan. U popodnevnom i večernjem dijelu programa proslave, gost Univerziteta u Banjoj Luci bio je ugledni vojni stručnjak iz Ruske Federacije, general - pukovnik Leonid Grigorijevič Ivašov, doktor istorijskih nauka, profesor na Vojnoj akademiji i Diplomatskoj akademiji, te predsjednik Akademije za geopolitička pitanja Ruske Federacije. Organizatori posjete general - pukovnika Ivašova Republici Srpskoj su bili Centar za istraživanje migracija iz Beograda i Fakultet političkih nauka Univerziteta u Banjoj Luci. General - pukovnik Leonid Grigorijevič u svom predavanju našim akademcima i intelektualcima pred tucetom kamera medijskih i drugih kuća izjavljuje: „Rusi imaju atomsko oružije dovoljno da uništi Ameriku. Nemojte se brinuti uništićemo je sigurno.“ To prati ogroman aplauz prisutnih što naravno snimatelji uredno bilježe. Prvo general - pukovnik, moguće Litvanac, iznosi stav protivan politici Ruske Federacije. Drugo, koristi i zloupotrebljava naš Univerzitet za svoje lične, političke i ratnohuškačke stavove. Treće, manipuliše ljubavlju između srpskoga i ruskoga naroda na način nedostojan ovih naroda, jer je nas istorijom ujedinjavala ljubav, sloboda, pravda i hrišćanstvo a nikako zajednički  „neprijatelj“ i uništenje i razaranje. Ako ovome dodamo namjerno spinovanje nad našim rukovodstvom da udara po SAD i po tekovinama građanskog društva - civlinom sektoru onda nam je jasno da smo u veoma delikatnom periodu. Posebno kad dodamo snimak gdje intelektualci Republike Srpske aplaudiraju nuklearnom uništenju SAD - sve ovo će sigurno zainteresovati Kerija i administraciju.