Nauka
Čime se bavi mjehurologija?
Šampanjac i Nova godina idu zajedno, pucketanje prskalice i pića takođe. Ako niste znali, onim što izaziva mjehuriće u čaši šampanjca bavi se nezavisna grana nauke zvana "mjehurologija".
"Flaša je otvorena. Šampanjac se pod određenim uglom sipa u čašu kako ne bi bila prebrzo ispunjena mjehurićima. Piće se sipa do polovine čaše. I tada vidimo bogati sloj mjehurića koji sijaju", objašnjava za DW jedan trgovac vinom iz Berlina.
Šta se tačno dešava u našoj čaši kada pucaju mjehurići u čaši šampanjca? Na to pitanje odgovara Matijas Dris, profesor hemije na Tehničkom univerzitetu u Berlinu. Dris je otkrio da je jedan francuski kolega mjehuriće šampanjca stavio pod lupu mikroskopa. Tako se nezapaženo razvila naučna disciplina čije ime tada nije bilo ni izmišljeno.
"Neko može da se smije, ali to se zove mehurologija."
Dakle, šta se zbiva kada otvorimo flašu šampanjca i kada pukne otvarač na flaši šampanjca koji se nalazi pod pritiskom od pet i po bara, oko dva puta više nego u automobilskim gumama? Tu se može posmatrati fizika na djelu, kaže Matijas Dris.
"Kada otvorite bocu šampanjca, svi ste već vidjeli da se oko čepa pravi oblačić magle, a to nije ništa drugo nego ugljen-dioksid koji je hladan i onda se vazduh kondenzuje i oblikuje u kapljice. To je ono što mi vidimo pri otvaranju flaše šampanjca."
Mnogo duže traje odvajanje ugljen-dioksida od šampanjca. Ako gledate u čašu šampanjca primjetićete da mjehurići nastaju obično na određenom mjestu i odatle se kao končići penju na vrh. Kod mineralne vode je drugačije. Mjehurići se penju bez ikakvog reda i mnogo su veći, objašnjava Matijas Dris.
"Tvrdoća vode, kalcijum, magnezijum, natrijum odlučuju o veličini mjehurića."
Kada pijemo šampanjac osjećamo na jeziku peckanje. Pri tom se ne radi toliko o kontaktu jezika sa mjehurićima gasa. Umjesto toga, šampanjac prodire dublje u jezik gdje jedan enzim pojačava osjećaj peckanja. Zbog toga ljudi koji uzimaju određene lijekove koji isključuju funkcionisanje enzima imaju osjećaj da piju šampanjac koji je izlapio.
(Vestionline/Frontal)