Prema podacima Zavoda za zapošljavanje Republike Srpske zaključno sa 31.5.2014. godine, evidentirano je 415 mastera, 77 magistara nauka i pet doktora nauka. Od ukupnog broja evidentiranih magistara, 37 lica je prijavljeno u Banjoj Luci, po pet lica u Bijeljini i Doboju, po četiri lica u Prijedoru i Palama, te po tri u Laktašima i Milićima.

Prema strukama u kojima se evidentiraju najviše nezaposlenih je iz oblasti ekonomskih nauka, zatim iz oblasti farmacije, te iz oblasti prava. Kada su u pitanju lica sa završenim master studijama situacijama je sljedeća: najviše prijavljenih je u Bijeljini i to 66, zatim u Banja Luci 51 lice, Trebinju 38 lica, te u Zvorniku 20 lica. Najveći broj nezaposlenih mastera je iz oblasti ekonomije (69), zatim iz oblasti farmacije (29), iz oblasti saobraćaja (24) i iz oblasti prava (21). Na evidenciji nezaposlenih Zavoda, prijavljeno je pet doktora i to u Banja Luci, Palama, Istočnom Novom Sarajevu, Sokocu i Rudom.

Pitanje ekspanzije zvanja, koju po pravilu prati upitno znanje, kao i pitanje opravdanosti trenutne upsine politike na našim fakultetima, ostavićemo za neki drugi put. Smatramo da je neophodno ukazati na značaj rješavanja pitanja nezaposlenosti, koja u Republici Srpskoj spadaju među goruće probleme.

Visoka stopa nezaposlenosti karakteristična ja za sve nerazvijene zemlje, pa tako i za Bosnu i Hercegovinu i Republiku Srpsku. Nezaposlenost i problemi koje nezaposlenost nosi sa sobom kao što su nemogućnost aktivnog učestvovanja u društvenim zbivanjima, demokratiji, kulturi, slobodi, nikako nisu lična stvar pojedinca, već društveni problem, te ga je tako neophodno rješavati i odnositi se prema njemu. 

Nezaposlenost je opštedruštveni problema, za koji je odgovorna globalizacija, tranzicija, deindustrijalizacija, promjena profesionalne strukture ... Za razumijevanje ovog problema i posljedica koje on donosi sa sobom neophodno je razumijevanje ekonomskog procesa, tržišta rada, a onda i psihološkog stanja pojedinca, kao i drugih individualnih karakteristika koje prate ovu oblast.

S obzirom da su nezaposlenost i osnovna egzistencija usko povezani, zadatak države mora biti hitno rješavanje ovog pitanja i bar smanjenje stope nezaposleni. Stoga nadležni moraju osmisliti i pokrenuti projekte zapošljavanja.

piše: prof. dr Duško Vejnović, predsjednik  Evropskog defendologija centra