Prema njegovim riječima, neprihvatljivo je i pravdanje rebalansa preuzetim obavezama po osnovu dogovora sa MMF-om.

Stanić je rekao da su u strukturi budžeta urađene ozbiljene intervencije i preraspodjele i da budžet služi za plate birokratije i otplatu kredita.

On smatra da sredstava u budžetu nema za druge korisnike, zbog čega se smanjuju subvencije i socijalna davanja.

Član Glavnog odbora SDS-a je zaključio da ponuđeni rebalans potvrđuje pad ključnih poreskih prihoda u Republici Srpskoj.

Stanić je za radnu verziju nacrta budžeta Republike Srpske za narednu godunu rekao da je "nemoguća misija" jer su su prihodi planirani na istom nivou, a rashodi povećani za tri odsto.

Kompletno izlaganje Milenka Stanića

U toku ove sedmice pred poslanicima Narodne Skupštine Republike Srpske će se naći Rebalans budžeta za 2013. godinu. Ovaj dokument je upućen poslanicima po hitnom postupku u formi prijedloga iako je Zakonom o budžetskom sistemu Republike Srpske predviđeno njegovo usvajanje po istom postupku kao za donošenje budžeta. Pošto je budžet jedan od najvažnijih dokumenata koji usvaja Narodna Skupština neodgovorno je razmišljati o skraćenom postupku njegovog usvajanja i SDS osuđuje takvu praksu i postupke Vlade RS. Diktat Međunarodnog monetarnog fonda Zakonom o budžetskom sistemu je predviđeno da se rebalansom vrši usklađivanje budžetskih sredstava i izdataka na nižem, višem ili istom nivou. To je jedina zakonska odredba koja definiše osnov izrade rebalansa budžeta. Međutim, Vlada RS u obrazloženju razloga izrade Rebalansa na prvo mjesto stavlja obavezu koja je preuzeta kroz pregovore sa predstavnicima MMF. To je ’’uslov koji je Republika Srpska preuzela na sebe da ispuni, a u cilju nastavka kreditnog aranžmana’’. Jasno, ali čudno, da se ovako važan dokument radi po diktatu kreditora. Takav osnov ne predviđa Zakon o budžetskom sistemu. Budžetski prihodi Iako je budžetski okvir ostao nepromjenjen (1milijarda i 945 miliona KM), izvršene su ozbiljne preraspodjele i intervencije u odnosu na odobreni budžet. Na prihodovnoj strani budžeta krupna promjena se desila na stavci primici za nefinansijsku imovinu i tu je planiran manji prihod rebalansom u iznosu od 45 miliona KM (budžetom planirano 50 miliona KM a Rebalansom 5 miliona KM). Radi se o primicima po osnovu prodaje neperspektivne vojne imovine.

Rebalansom se verifikuje pad naplate ključnih budžetskih prihoda. Indirektni porezi doznačeni od UIO se planiraju u manjem iznosu od 20,4 miliona KM. Ako se zna da su ovo najvažniji budžetski prihodi, učestvuju sa 66 % u njihovoj strukturi, tad nam postaje i jasnije zbog čega Vlada kasni sa prijedlogom ovog dokumenta i zbog čega se za njegovo usvajanje traži hitna procedura. Planiran je i pad naplate ključne stavke direktnih poreza, poreza na dohodak.od 2 miliona KM.

Ovakav pad ključnih poreskih prihoda se planira nadomjestiti rastom manje značajnim i dugoročno neodrživim stavkama neporeskih prihoda (rast od 53,8 miliona KM, u ovoj stavci je očekivani priliv dividende od Elektroprenosa BiH a.d.) i poreza na dobit (rast od 18,3 miliona KM). Posebnu osudu zavređuje namjera Vlade RS da dobit Elektroprenosa, uz saglasnost federalnih partnera, usmjeri na krpljenje budžetskih rupa. Vlada je potrošila sredstva od privatizacije i očistila escrow račune, prirodna bogastva dala pod koncesije, dosegla granice ino i domaćeg zaduženja, preostalo je da se dodatna sredstva izvlače iz malog broja javnih korporacija koje ostvaruju dobit u poslovanju.Takve odluke će, u kratkom vremenu, dovesti do nestanka javnih korporacija koje po završnim računima iskazuju pozitivne rezultate.

Veliki problem, na prihodnoj strani rebalansiranog budžeta, je sadržan i u rastu duga putem izdavanja hartija od vrijednosti u iznosu od 40 miliona KM (Budžetom planiran iznos od 66 miliona KM a Rebalansom 106 miliona KM). Radi se, uglavnom, o novčanim sredstvima pribavljenim putem emisije trezorskih zapisa na domaćem tržištu. To su kratkoročna sredstva koja se pribavljaju po nepovoljnijim uslovima. Budžetski rashodi - Prebacivanje novca iz jednog u drugi džep Suština politike Rebalansa budžeta, na rashodnoj strani, se svela na prebacivanje novca između korisnika. Oduzmi jednima, dodaj drugima. U ovom prebacivanju planiranih finansijskih sredstava lošije su prošli budžetski korisnici koji su se racionalnije ponašali i bolje planirali. Nagrađeni su neracionalni i neodgovorni subjekti. To nije dobra poruka za buduće ponašanje.

41 % budžetskih prihoda se planira izdvojiti za plate budžetskih korisnika.U ove svrhe je izdvojeno 656 miliona KM.Druga po veličini stavka, na rashodnoj strani budžeta, je otplatna rata dugova planirana u iznosu od 465 miliona KM. Zbirom ove dvije stavke se dobije iznos od 1 milijarde 121 miliona KM. Ako su budžetski prihodi, bez stavki novih zaduživanja, planiran u ukupnom iznosu od 1 milijarde i 580 miliona KM tada postaje jasno da su sredstva budžeta namjenjena platama birokratskog aparata i otplati ranijih zaduženja. Za druge stavke ovdje nema mjesta i to je i razlog planiranog smanjenja sredstava u Rebalansu budžeta za subvencije (smanjenje za 1,9 milion KM), doznake na ime socijalne zaštite (smanjenje za 16,2 miliona KM), rashode po osnovu korišćenja roba i usluga (smanjenje za 6,9 miliona KM). Ova smanjenja nisu prepreka Vladi da se galantno razbacuje sredstvima poreskih obveznika putem raznih poklona i donacija i to je razlog planiranog uvećanja sredstava grantova od 3,8 miliona KM. Upitno izvršenje rebalansiranog budžeta Iako se Rebalans budžeta planira na kraju ove godine sa sigurnošću možemo procjenti odstupanje u njegovoj realizaciji. Teškoće i pad u naplati najvažnijih prihoda u 10 mjeseci ove godine će se nastaviti i u naredna dva mjeseca. Zvanični statistički podaci govore o usporavanju privredne aktivnosti u BiH u poslednjem kvartalu 2013. godine. Ako stanje nije bilo dobro sa naplatom prihoda u prethodnom periodu, kad su najvažniji ekonomski indikatori pokazivali pozitivni trend, onda je jasno da se situacija neće poboljšati u IV kvartalu kad ovi indikatori pokazuju negativni trend. Na kraju možemo konstatovati da će stvarno izvršenje budžeta i budžetska potrošnja biti značajno veća od ostvareni budžetskih prihoda i Rebalansom odobrenih sredstava. Nacrt budžeta za 2014. godinu-radna verzija Vlada RS je objavila radnu verziju nacrta budžeta za 2014. godinu.Zakonom o budžetskom sistemu RS je predviđeno da se Narodna Škupština RS o nacrtu ovog dokumenta izjašnjava do 15. novembra, a prijedlog i njegovo usvajanje treba izvršiti do 15 decembra. Ovdje se suočavamo sa kašnjenjem i nepoštovanjem zakonskih odredbi. Do sada smo se uvjerili da poštovanje zakona nije jača strana Vlade RS.

Vjerovatno ćemo se i kod ovog dokumenta suočiti sa hitnom procedurom. Hitnost procedura govori o postojanju velikih problema u javnim finansijama i funkcionisanju izvršne vlasti.

Budžetski prihodi se planiraju na ovogodišnjem nivou uz rast budžetskih rashoda od 3 %. Jasno, to je nemoguća misija. Na rashodnoj strani treba dodati i otplatnu ratu duga od planiranih 487 miliona KM (ta rata u 2013. godini je 465 miliona KM). Pokriće ovog raskoraka između prihoda i rashoda neće pomoći ni planirano novo zaduženje u iznosu od 290 miliona KM (ovogodišnjo zaduženje je 279 miliona KM). Nema te matematike koja će uravnotežiti ove iznose. Zato smo sigurni da je namjera predlagača dobaciti sa ovim obračunom do kraja septembra, tad na otplatu dolazi veći iznos spoljnog duga, a tu su i izbori, a nakon izbora ove probleme će rješavati neko drugi. Neodgovorno da neodgovornije ne može biti.