Frontalno u EU
Članci koji su obilježili 2020. godinu
Drugo lice načelnice Amre Babić
Nekorektnost, nepotizam i sumnjivi tipovi iz crne hronike koji prijete i fizički napadaju novinare i političke suparnike. Tako brojni sagovornici opisuju metode načelnice Amre Babić, koja već osam godina vlada Opštinom Visoko.
I najveći kritičari priznaju da maestralno osvaja glasove koristeći imidž poštene, skromne vjernice koja se bori protiv korupcije, a koji je sušta suprotnost njenog pravog lica. Ne sumnjaju da će osvojiti i treći mandat ukoliko ne bude uhapšena prije izbora.
Protiv načelnice Babić je samo u posljednje četiri godine podneseno deset krivičnih prijava. U osam slučajeva je Tužilaštvo Zeničko-dobojskog kantona donijelo naredbe o neprovođenju ili o obustavi istrage, kaže glasnogovornica Tužilaštva. Tužioci još uvijek provjeravju navode iz dvije prijave. Jedna od njih opisuje naizgled bizarno krivično djelo koje bi, ako bude dokazano, moglo svima otkriti drugo lice načelnice Babić. Lice koje motiviše pohlepa i koje ne mari za zakone.
(Odgovor iz Kantonalnog tužilaštva Zeničko-dobojskog kantona na upit o krivičnim prijavama protiv načelnice)
Babić je prijavljena da je uz pomoć drugih osoba sama sebe fiktivno otpustila sa pozicije načelnice i prekinula radni odnos na šest dana, da bi ostvarila beneficije kao nezaposlena supruga šehida. Time je zloupotrijebila položaj i falsifikovala službenu ispravu, stoji u prijavi. Izvod iz evidencije Federalnog fonda za penziono i invalidskog osiguranje (PIO) pokazuje da je Opština Visoko odjavila načelnicu Amru Babić sa evidencije PIO u utorak 24. novembra 2015. godine. Poslodavac je ponovo prijavio svoju načelnicu narednog ponedjeljka, 1. decembra.
Sve je urađeno kako bi načelnica mogla ostvariti beneficije propisane Zakonom o pravima branilaca i članova njihovih porodica Federacije BiH, stoji u prijavi. Odjava i privremeni prekid radnog odnosa su nezakoniti jer su svi načini na koje može prestati mandat načelnika jasno propisani Zakonom o izboru, prestanku mandata, opozivu i zamjeni načelnika općina u FBiH. Ukratko, privremeni prekid radnog odnosa ne postoji u Zakonu.
Načelnica Babić je u istoj krivičnoj prijavi osumnjičena za još jedno krivično djelo. Naime, u ime Grada Visoko kupila je zgradu vrijednu 270 000 KM, iako za tu kupovinu nije imala zakonom propisanu saglasnost Opštinskog vijeća. Glaskogovornica Tužilaštva ZE-DO kantona kaže da tužioci još uvijek provjeravaju navode iz prijave.
NAPADI NA KRITIČARE I NEISTOMIŠLJENIKE
Aferu sa nezakonitom odjavom sa evidencije PIO je otkrio novinar Adnan Jašarspahić, visočanin koji sa porodicom već godinama živi u Sarajevu i jedan od najglasnijih kritičara Amre Babić.
(Adnan Jašarspahić)
Jašarspahić kaže da je zbog kritikovanja nečelnice već dugo meta nje i njenih sinova, Mirze (31), Muhameda (29) i Saliha (27), koji prijete njemu i njegovoj porodici. Fizički je napadnut 2014. godine u Visokom ali policija nije identifikovala napadače niti motiv napada.
(Načelnica Babić sa sinovima)
Objašnjava da je svu trojicu sinova prijavio zbog prijetnji upućenih putem telefona i društvenih mreža. Do sada je jedan od njih, Muhamed, zbog toga i osuđen na uslovnu kaznu zatvora pred opštinskim sudom u Visokom. Proces protiv druge dvojice je u toku,kaže Jašarspahić.
On nije jedini. I Mirnes Kardaš, član Naše stranke iz Visokog, kaže da je nekoliko puta fizički napadnut. Više puta su mu lokalni kriminalci „prijateljski“ savjetovali da prestane kritikovati načelnicu.
„Ja sam jednostavno tražio od institucije zvanične informacije, a zatim pisao o tome kako načelnica zapošljava brojnu rodbinu u javne institucije. Pa je sestru Lejlu Bukvu zaposlila u Upravni odbor Centra za socijalni rad a sestrinog muža Edina Bukvu u Nadzorni odbor preduzeća Gradska groblja. Sina Saliha je zaposlila u Turističkom info centru i niz drugih primjera,“ kaže Kardaš.
(Mirnes Kardaš)
Jedan od napada na Kardaša su snimile kamere magazina Mreža Federalne televizije (FTV). Kamere su zabilježile i da je jedan od napadača u toku samog napada telefonski razgovarao sa načelnicom Babić. Kardaš kaže da je i tokom protesta 2014. godine grupa lokalnih kriminalaca združeno branila zgradu Opštine. Dodaje da mu je mučno gledati koliko se građani plaše načelnice zbog njene osvetoljubivosti.
(Facebook objava na profilu načelnice Babić)
„SDA je u Visokom bila i ostala korumpirana do srži. Ali oni barem nikad nisu na ovaj način gušili kritike i opoziciju,“ kaže Kardaš. Dodaje da su građani zaboravili da je načelnica Babić bila dugogodišnji kadar upravo Stranke demokratske akcije (SDA) koju najviše kritikuje i da je ustvari samo usavršila njihove metode.
I Halim Zukić, jedan od najbogatijih ljudi u Visokom i kandidat SDA za načelnika, je uoči opštinskih izbora 2016. godine pokazao novinarima telefonske prijetnje koje mu je uputio Elvin Kriještorac. On je poznat i izvan Opštine Visoko jer je više puta hapšen i često je spominjan u crnim hronikama. Osuđen je 2016. godine na godinu dana zatvora zbog prijetnji upućenih novinarki iz Visokog Irmi Antoniji Plavčić.
„Oprostite, ali je ta priča za mene završena i ne bih se više vraćala na nju. Hvala i sretno s pričom,“ napisala je kratko Plavčić ne želeći razgovarati o napadima.
SISTEM: PROMIJENI BRAVU - ZAUZMI ZGRADU
Nakon brojnih prijetnji i napada na neistomišljenike samo rijetki se još usuđuju javno govoriti protiv načelnice. Jedan od njih je i Senad Bilalović, direktor posrnulog Kožarsko-tekstilnog kombinata (KTK) iz Visokog, gdje je prije rata radilo 3.500 ljudi. Ostaci firme danas životare u većinskom vlasništvu Vlade FBiH sa tek pedesetak zaposlenih.
Sukob Bilalovića sa načelnicom Babić je počeo u novembru 2016. godine, nakon što je osvojila drugi mandat. Bilalović kaže da je tada pokušala nasilno oteti zgradu u kojoj je KTK poslovao duže od 50 godina. Zgrada od oko 300 m2 se nalazi na dobroj lokaciji nedaleko od zgrade Opštine.
„Ja sam bio ovdje do tri popodne a ona je oko pola četiri poslala svoje službenike koji su promjenili bravu na ulaznim vratima,“ kaže Bilalović i dodaje da je KTK sudskim tužbama dokazao da je vlasnik zgrade i godinu dana kasnije ponovo ušao u posjed.
„Zamisli neko ti uđe u kuću i istjera te a onda ti godinu dana dokazuje sudski da si vlasnik zgrade u kojoj si pedeset godina poslovao,“ kaže Bilalović. Objašnjava da je zbog nagomilanih dugova kasnije pokrenut sudski izvršni postupak pa je zgrada prodata na javnoj licitaciji 21. maja 2019. godine. Dodaje da je KTK prošao dobro, jer su neki dugovi izmireni ali su tada načelnica Babić i njena administracija ponovo prekršili zakon jer su učestvovali na licitaciji i kupili zgradu u ime Grada Visoko za 270 000 KM.
(Senad Bilalović)
Naime, načelnica nije imala saglasnost Općinskog vijeća niti su sredstva bila planirana u budžetu za 2019. godinu. Kupovinom nekretnine bez odobrenja Opštinskog vijeća načelnica je prekršila Zakon o principima lokalne samouprave FBiH, stoji u obrazloženju krivične prijave čije navode provjeravaju tužioci ZE-DO kantona. I načelnica je shvatila da joj je za kupovinu zgrade bila potrebna saglasnost Opštinskog vijeća pa je tu saglasnost isposlovala naknadno. Jedna od tačaka dnevnog reda sjednice Opštinskog vijeća od 28. juna 2019. godine je bio i prijedlog odluke o kupovini zgrade, koja je već bila kupljena prije više od mjesec dana.
Istom metodom promjene brave na ulaznim vratima je načelnica pokušala deložirati i opštinski ogranak Socijaldemokratske partije BiH (SDP), kaže Belmin Zukan, predsjednik opštinskog odbora ove stranke.
„Poslije izbora 2018. nam je opštinska vlast potpuno zabranila pristup našim prostorijama tako što su promjenili bravu na ulaznim vratima.“ SDP je podnio posjedovnu tužbu a Opština se odmah javila i dala nam nove ključeve uvidjevši da nemaju šanse u sudskom postupku, kaže Zukan.
„Rekli su evo ključ samo povucite tužbu i mi smo ponovo ušli u posjed,“ kaže Zukan i objašnjava da je SDP paralelno pokrenula i vlasničku tužbu te da taj je proces još uvijek u toku.
POLITIČKI USPON NAČELNICE
Malo koji kandidat je polarizovao birače Visokog kao Amra Babić, koju su 2012. godine nazivali prvom pokrivenom načelnicom u Evropi. Mnogi još uvijek simpatišu njen brižno njegovani imidž nove, poštene političke snage koja je preotela vlast iz „kandži korumpirane“ SDA. Babić je bila dugogodišnji kadar upravo SDA, gdje je ispekla politički zanat kao opštinska vijećnica a kasnije i kao ministrica finansija u Vladi ZE-DO kantona i načelnica opštine Visoko.
(Amra Babić, načelnica opštine Visoko, izvor fotografije: Klix.ba)
Nakon isteka ministarskog mandata stranački kolega Halim Zukić, većinski vlasnik VGT grupacije, nakratko je ponovo zapošljava u VGT osiguranju gdje je radila od 2005. godine. Amra Babić osvaja prvi mandat u Opštini Visoko 2012. godine kao kandidat SDA. Sa strankom se razišla već na polovini mandata pa na izbore 2016. godine izlazi kao nezavisni kandidat i osvaja drugi mandat. Za nju je glasalo skoro 13.000 ili oko 60% birača koji su izašli na izbore. Time je pomela drugoplasiranu SDA i svog bivšeg šefa Halima Zukića, koji je osvojio oko 6.000 glasova.
Kritičari kažu da Babić nije samo izbrusila političke vještine kao dugogodišnji kandidat SDA već je i unaprijedila sistem koji njoj pogoduje i postala beskrupuloznija od svojih mentora. Adnan Jašarspahić kaže da ga je načelnica neuspješno tužila za narušavanje ugleda i klevetu, tražeći više od 10.000 KM odštete jer je na svom portalu pisao o nepotizmu i brojnim članovima porodice koje je zaposlila u javnim preduzećima i ustanovama Opštine Visoko.
„Vjerovatno je znala da nema osnova ali je njena taktika da finansijski iscrpi novinare koji se onda povlače po sudovima i nemaju vremena za svoj posao,“ kaže on i objašnjava da je do sada vodio osam sudskih procesa protiv načelnice.
„Nekad sam ja tužio nju, nekad ona mene ali sve je riješeno u moju korist,“ kaže Jašarspahić i objašnjava da se vodi još jedan proces po tužbi Daria Božića, direktora portala Visoko.co.ba.
„On je katolik iz Visokog, moj drug, bili smo u Armiji BiH zajedno. I tužio je njene sinove i nju za širenje nacionalne i vjerske netrpeljivosti i klevetu, jer su postavili njegovu sliku sa fotošopiranom šajkačom na glavi. I još napisala da je bez konkursa zaposlen na Federalnoj televiziji i da je bravar po zanimanju i svašta nešto.“
Jašarspahić objašnjava da nezavisni kandidati koji su nastali od SDA nisu nikakva promjena već samo dogradnja te iskompromitovane SDA matrice.
„Nakon 20 godina koje je provela u SDA ona ima obraza sada mene optuživati da sam SDA plaćenik,“ kaže Jašarspahić i dodaje da se sjeća načelnicine crvene Ford Fijeste sa poderanim sjedištima i da godinama prati kako se bogati.
Novinar portala Frontal je intervju sa načelnicom Babić tražio 2. juna. Iz njenog kabineta je odgovoreno da će pokušati naći termin 11. ili 12. juna. Međutim, 11. juna je odgovoreno da je načelnica prezauzeta. Pitanja su proslijeđena i putem mejla i na načelnicin blog ali odgovori nisu stigli. Novinar je zvao i na njen mobilni telefon ali se načelnica nije javila. U međuvremenu je gostovala na TV Hayat gdje svakog mjeseca ima priliku govoriti o svojim uspjesima.
Izvor naslovne fotografije: http://www.nacelnicaamrababic.ba/biografija/
E.Z./S.P./M.K./ Frontal