Povodom obilježavanja krsne slave grada Banjaluke, Filozofski fakultet u Banjaluci je raspisao konkurs za najbolji esejski rad na temu „Pravoslavna Banjaluka“. Od studenata se očekuje radovi esejsko- istraživačkog karaktera koji mogu biti različitog karaktera. Studenti se mogu bazirati na istoriju, ličnosti, događaje, književnost, ali i pravo, te pisati o položaju crkve u zakonodavstvu.

Šta reći, tema dostojna Filizofskog fakulteta, srpstva, grada Banjaluke, Republike Srpske.

Niste ni svjesni koliko je samo potrebno samoodricanja jednom mladom Srbinu, koji je preplavnjen željom za slobodom, pravdom, istinom, da piše o jednoj ovako kompleksnoj temi, a da pri tome ne pomene bilo šta što ima veze sa banjalučkim muslimanima i katolicima. Njihova volja mora biti ortodoksna i etnički čista.

• Prema popisu iz 1971. godine u Banjaluci je živjelo 92 465 Srba, 33 371 Hrvata, 24 268 Muslimana i 3948 ostalih.
• Prema popisu iz 1981. godine u Banjaluci je živjelo 93 389 Srba, 30 442 Hrvata, 21 726 Musliamana, 31 347 Jugoslovena i 6 714 ostalih.
• Prema popisu iz 1991. godine u Banjaluci je živjelo 106 826 Srba, 29 026 Hrvata, 28 558 Muslimana, 23 656 Jugoslovena i 7 626 ostalih.
• Prema popisu iz 2013. godine u Banjaluci je živjelo 165 750 Srba, 5 104 Hrvata, 4 681 Muslimana i 6508 ostalih.

Kao što možemo da vidimo Banjaluka nikada nije bila pravoslavnija još od od pada pod osmansku vlast 1528. godine. A kako i ne bi nema muslimana, nema katolika, nema ateista, sve ispravno i pravoslavno.

Ali kako je Banjaluka postala toliko pravoslavna za napunih 22 godine?

Prvo se trebala preuzeti vlast u opštinama. Skupština Srpske Republike BiH 11. decembra 1991. usvojila je preporuke u vezi s osnivanjem opštinskih skupština srpskog naroda u BiH u opštinama u kojima su bosanski Srbi bili u manjini, a 19. decembra 1991. Glavni odbor SDS-a objavio je Uputstvo s varijantom A i B.

Onda se krenulo sa osnivanjem Autonomnu Regiju Krajina (ARK), kao i ostale SAO, da bi se Strateški plan u 6. tačaka usvojen 12. maja mogao sprovesti.

8. maja 1992., Krizni štab ARK-a objavio je odluku kojom je propisano da “na rukovodećim mjestima u preduzećima moraju biti apsolutno lojalni ljudi Srpskoj Republici Bosni i Hercegovini, tada su počela otpuštanja Bošnjaka i Hrvata sa rukovodećih mjesta u javnim preduzećima i ponekog Srbina za kojeg je SDS procijenio da je nepodoban.
9. maja 1992., Krizni štab ARK-a je izjavio „Odlučeno je da se svim Muslimanima i Hrvatima, koji to žele, omogući iseljavanje sa područja Autonomne Regije krajina, ali pod uslovom da se i Srbima, nastanjenim van srpskih autonomnih oblasti i regija, takođe dozvoli preseljavanje na teritorije Srpske Republike Bosne i Hercegovine, odnosno Autonomne Regije krajine. Na ovaj način organizovano bi se izvršila razmjena stanovništva, tačnije, njegovo preseljavanje iz jednih u druge krajeve bivše SR BiH.“

Dana 3. juna 1992., Krizni štab ARK-a je usvojio odluku kojom je ljudima zabranjen odlazak iz ARK-a s više od tri stotine njemačkih maraka. Shodno tome, CSB je izdao uputstva svim SJB- ovima da od ljudi koji su odlaze iz ARK-a oduzimaju novac koji je premašivao taj iznos.

Dana 12. juna 1992., Krizni štab ARK-a je u Banjaluci osnovao Agenciju za preseljenje stanovništva i razmjenu materijalnih dobara, koja je pomagala u provođenju politike preseljenja.

U junu je krenula sa radom i „Manjača“, kroz koju je prošlo oko 3600  ljudi, najviše Bošnjaka, znatno manje Hrvata i poneki Srbin, a prebijali su ih i u Malom Logoru i Tunjicama.

Onda su krenuli napadi na privatne kuće i poslovne prostore Muslimana i Hrvata, uglavnom noću, sa bombama, zoljama i tromblonima. Istraga povodom toga ili nije bilo ili su vršena samo pro forme.

Već 9. aprila ručnim bacačem je pogođen samostan na Petrićevcu. Onda smo 1993. godine za tri mjeseca porušili 16 džamija i napokon digli u vazduh i samostan na Petrićevcu.

Onda su nam, bježeći od Bošnjaka i Hrvata, došli Srbi iz Krajine, Glamoča, Ključa, Drvara, Sanskog Mosta, Jajca i drugih opština.

Od tada do danas smo promijenili nazive naselja Mejdan je postao Obilićevo, Budžak je postao Lazarevo, Hiseta Kočićev vijenac, a Gornji Šeher Srpske Toplice. Šehitlci su postali Banj brdo.

Što se tiče ulica interesantno je da 1979. godine u Banjaluci bilo 403 ulica, od toga 81 ulica je nosila imena vezana za muslimane, 55 vezano za Hrvate i 114 ulica koje vežemo za Srbe, 2007. Godine Banjaluka ima 461 ulice, od kojih 3 koje možemo vezati za Bošnjake, 2 koje vežemo za Hrvate i 338 koje povezujemo sa Srbima.

Promjenili smo imena škola i svega ostalog što nas može podsjetiti na nepravoslavnu Banjaluku. Bili smo temeljni i detaljni. Uveli smo vjeronauku u osnovne škole, a uvešćemo i u srednje ako Bog da. Pravoslavlje ne smije da trpi.

Sada sve to moramo da potisnemo i zaboravimo, za nagradu od 300 KM,  pretočimo u esej pun ljubavi prema Banjaluci i pravoslavlju.

U ime Oca, i Sina, i Svetog duha, amin!!!

Prenošenje blogova i tekstova sa portala Frontal dozvoljeno je nakon isteka 48 časova od objave bloga ili uz pismeno odobrenje redakcije