Republika Srpska svoju regionalnu poziciju može da gradi jedino ukoliko ima ozbiljan i referentan grad u svojstvu regionalnog centra. Bez grada koji ima svoju prepoznatljivu muzičku, književnu, filmsku i sportsku scenu, s jedne, privrednu dinamiku, s druge, i, sljedstveno, političku relevantnost i težinu, s treće strane, ne možete imati ozbiljnu zemlju. A bez ozbiljne zemlje, ozbiljnog sistema, ne postoji dugoročna perspektiva ekonomskog i socijalnog blagostanja, kako zajednice, tako i čovjeka.

Republika Srpska, pišem o tome već godinama, mora postati čvorište na zapadnom Balkanu, a nikako njegov ćorsokak. Banja Luka, sa svoje strane, mora biti poveznica između Ljubljane, Zagreba, Sarajeva, Podgorice i Beograda. To mora postati strateški cilj ovoga grada. No, moramo biti realni i postaviti sebi pitanje koliko smo daleko od realizacije toga cilja.

Prvi i osnovni problem, kao i uvijek, jeste u glavi. Mi nekako sami sebe vidimo kao male, nevažne, takoreći provincijalce. Po mišljenje idemo u Beograd, na vikend-kafe u Zagreb, a Sarajevo nam dođe kao omiljena destinacija u kojoj izbacujemo sve svoje nagomilane frustracije, komplekse i negativnu energiju. U principu, ne vjerujemo da smo sposobni da budemo kompetitivni.

Ljudi brzo prepoznaju čovjeka koji će da napravi nešto. To je onaj koji tačno zna šta želi, koji je fokusiran i koji ide pravo ka cilju. On se ne osvrće na druge, pogotovo ne na to šta oni pričaju. Uspjeh je rezultanta ideje, posvećenosti i rada. Kad znate šta hoćete i kad ste svjesni da je samo do vas hoćete li i ostvariti to što želite, onda ste nezaustavljivi. Idete pravo ka cilju i to je to.

Banja Luka treba pola miliona ljudi, snažnu privredu sa godišnjim rastom od deset odsto, digitalizaciju uprave, saobraćajnu infrastrukturu i politički kredibilitet. Nabrojano joj je potrebno da bude regionalni igrač. Sa takvom Banjom Lukom Republika Srpska postaje emancipovana, konkurentna i daleko prosperitetnija nego što je to danas slučaj.

Da li imamo pola miliona ljudi? Tehnički ne, ali u principu da. Banja Luku moramo da shvatimo kao tačku centra koordinatnog sistema u kojem je svaki od četiri najudaljenija kraka udaljen sat vremena vožnje modernom brzom cestom od centra Banja Luke. Dakle, pričamo o slici Banje Luke koja obuhvata današnji grad kao takav, Mrkonjić Grad na jugu, Gradišku na sjeveru, Prijedor na sjeverozapadu, Prnjavor na sjeveroistoku i Teslić na jugoistoku. Svuda u razvijenom svijetu sat vremena vožnje do centra grada direktno znači da živite u tom gradu. Dakle, ako ubodemo šestarom u centar Banje Luke, odredimo poluprečnik od sat vremena vožnje modernom brzom cestom, napravimo krug i dobijamo viziju moderne Banje Luke sa preko pola miliona građana, sa površinom od oko 8.000 kvadratnih kilometara, na granici sa Evropskom unijom, sa četiri rijeke-Sanom, Savom, Vrbasom i Bosnom, sa značajnim prirodnim resursima u vidu navedenog riječnog bogatstva, ruda, šuma, plodnih ravnica. Primjera radi, širi region Pariza, poznat kao „pariški region“, Île-de-France, zauzima ukupnu površinu od oko 12.000 kvadratnih kilometara, što znači da je za svega 30% prostorno veći od banjolučkog regiona, a svjesni smo šta je Pariz, a šta je Banja Luka.

Takva Banja Luka ima kredibilan univerzitetski centar koji vraća i okuplja svoje najbolje izdanke u vidu referentnih postdiplomaca i naučnika koji danas žive i rade u bijelom svijetu. Ti ljudi, naša pamet, u koordinaciji sa našim privrednicima, koriste ove velike brojke metropole Banje Luke i vrše tehnološku transformaciju banjolučke ekonomije. Transformacija tehnologije i ekonomije dalje vodi ka transformaciji društvene, pa i političke svijesti. Banja Luka postaje centar okupljanja najprogresivnijih ljudi u Republici Srpskoj, BiH, ali i cijeloj regiji. Banja Luka postaje kosmopolitski centar regije, najliberalnije mjesto na Balkanu. Kao takvo, otvoreno i prosperitetno, ona nema nikakav problem sa drugačijim mišljenjem, jer je svjesna da je njena snaga u bogatstvu različitosti. Takva Banja Luka želi da pod svoje okrilje dovede najbolje preduzetnike iz Sarajeva, Herceg Novog i Beograda, daje im najpovoljniji ekonomski okvir, jer će ti ljudi dalje da je obogate. Takva Banja Luka postaje utočište najslobodnijim političkim misliocima u regiji, književnicima, glumcima, ma koliko da oni sami kritikuju i samu Banju Luku i Republiku Srpsku. Amerika je postala to što jeste kad je dovela sve najbolje što je svijet imao, a Hitler je izgubio rat tako što je neke od najtalentovanijih građana Njemačke besplatno dao Amerikancima.

Takva Banja Luka bi na prostoru cijele svoje regije imala jedinstvene administrativne procedure, jedinstveni sistem izdavanja dozvola u nadležnosti lokalne samouprave, sa najnižim taksama na Balkanu. Moderna lokalna e-uprava bi omogućila bum ekonomiji, korupcija bi bila svedena na minimum, a ljudi bi bili posvećeni kreaciji i inovaciji, jer šta drugo da radite u uređenom sistemu strateški koncipiranom da od vas pravi bogate i srećne, ali i altruistične ljude.

U takvoj Banjoj Luci bi brzo bilo osnovano nekoliko, za naše uslove, ozbiljnih korporacija koje bi angažovale najbolje domaće, ali i uvezle kredibilne inostrane menadžere i druge stručnjake (ozbiljne korporativne pravnike, revizore, aktuare itd.). Takve korporacije, koje bi koristile novi strateški koncept Banje Luke kao regionalnog političkog, ekonomskog, kulturnog i infrastrukturnog centra, u potpunosti bi promijenile način poimanja biznisa i mi bismo konačno naučili šta je to ozbiljno kotirano akcionarsko društvo, šta je to tržište hartijama od vrijednosti, šta su to ozbiljne investicije, šta su to ozbiljne dividende, šta je to ozbiljan pravosudni sistem koji svojom efikasnošću, stručnošću i nepristrašnošću omogućuje funkcionisanje ozbiljne tržišne privrede.

Takva Banja Luka neprestano ulaže u saobraćajnu infrastrukturu, brze ceste, brzi internet, brzi protok ljudi, još brži protok kapitala i ideja. U regiji čiji savremeni trenutak karakteriše rapidan odliv ljudi, takva Banja Luka koja bi povezivala svoje potencijale i privlačila ljude brzo bi postala harizmatičan trend, svojevrstan pop-hit.

Sa takvim brojkama, takvom filozofijom i takvim strateškim pristupom, Banja Luka bi potpuno transformisala i Republiku Srpsku. Srpska sa takvom Banjom Lukom mogla bi jedino da postane opasno ekonomski rastuća, sa strašnim pobjedničkim nagonom, sa potrebom da postane novi roll-model za nacije i zemlje na zaostalom Balkanu. Takva Republika Srpska bi ubrzo civilizacijski i ekonomski prevazišla Srbiju, a sa svojim institucionalnim kapacitetima, no sad pojačanim i ozbiljnim ekonomskim parametrima, takoreći bi se igrala sa ostatkom BiH. U principu, po horizontali imali bismo tržište za svoje proizvode, ideje i politike od Vardara do Save, a po vertikali samo nebo bi bilo granica.

Takva Banja Luka bi imala tako strašno ozbiljne i moćne gradske odbore PDP-a, SNSD-a, SDS-a, DNS-a, NDP-a, SP-a i svih drugih partija koji bi u svakom momentu mogli da daju po pet ozbiljnih predsjednika tih partija, sa ličnim, profesionalnim, političkim, regionalnim i drugim referencama na kakvim bi im politička konkurencija u zemlji i regiji mogla samo da zavidi. Ti ljudi bi bili žestoki politički konkurenti, ali bi se ta konkurencija, prije i iznad svega, zasnivala na takmičenju ideja, a ne sujeta, populizama i jeftinih i prizemnih ličnih i budžetskih ambicija.

Najvažnije od svega, takva Banja Luka bi angažovala sve one progresivne i pobjedničke umove i duhove koji se danas osjećaju strašno deprimirano i apatično, jer ne vide perspektivu razvoja. Ljudi žele da budu dio nečeg što ima smisla, što ima razvojnu dinamiku, žele da daju svoj doprinos uspjehu. Takva Banja Luka bi politici dala značajno veće horizonte, jer se politika više ne bi svodila na jalova saopštenja, tviter-prepucavanja, rekla-kazala trač partije i beskrajna umiranja u ličnim sujetama. Takva Banja Luka bi ovom prostoru i svojim ljudima dala šansu da prave budućnost, a ne da im životi istrunu jer su robovi istorije, ili pak da idu na neka druga mjesta gdje su na kraju dana, ipak, samo jedni u nizu, sporedni igrači.

Prenošenje blogova i tekstova sa portala Frontal dozvoljeno je nakon isteka 48 časova od objave bloga ili uz pismeno odobrenje redakcije.