U svojoj kolumni „Socijaldemokratija sa zadahom rasizma“ Srđan Puhalo je izvrnuo čitav niz činjenica i demagoškim i jednostranim pristupom samo nastavio praksu odavno ustaljenu u ovoj zemlji da se na svaki problem daju bar nova tri.

Naime, šta god ko mislio o SNSD-u, a ja nikad nisam mislio ništa dobro niti sam sa tom strankom imao bilo kakve veze, odnosno saopštenje te stranke a na koje se g. Puhalo okomio u sebi ne sadrži bilo kakve rasističke motive. Zapravo, motivi tog saopštenja su veoma jasni i ponavljaju se već godinama-dnevnopolitička objašnjenja sopstvenih neuspjeha. Dakle, ono što i SNSD i sve ostale partije u BiH rade neprestano.

Sljedeća stvar. G. Puhalo je citirao odredbe Ustava Republike Srpske koje garantuju ravnopravnost svih građana Srpske, bez obzira na nacionalnu, vjersku ili bilo koju drugu kolektivnu pripadnost. Te odredbe uopšte nisu sporne, Ustav Republike Srpske predstavlja i inače pravni akt koji je u najvećoj mjeri, makar kad su predviđena prava i slobode građanina u pitanju, usklađen sa najvišim civilizacijsko-pravnim dostignućima današnjice. No, valja se podsjetiti i Ustava Bosne i Hercegovine koji u članu V. navodi da se Predsjedništvo Bosne i Hercegovine sastoji od tri člana, jednog Bošnjaka i jednog Hrvata, koji se biraju neposredno s teritorije Federacije BiH, i jednog Srbina koji se bira neposredno s teritorije Republike Srpske. Takođe, u tački 2. istog člana Ustava BiH, koriste se doslovce sintagme „hrvatski“, „bošnjački“ i „srpski“ član Predsjedništva, što eksplicitno potvrđuje da su članovi Predsjedništva Bosne i Hercegovine zapravo predstavnici konstitutivnih naroda u BiH.  Dakle, najviši pravni akt u zemlji predviđa da su članovi Predsjedništva BiH zapravo predstavnici konstitutivnih naroda, te prema tome u samom saopštenju SNSD-a nema ničeg rasističkog, već se ta stranka zapravo čvrsto drži slova Ustava BiH koji je predvidio rješenja kakva je predvidio. Konsekventno, SNSD je pokazao da je Mladen Ivanić objektivno izabran bošnjačkim glasovima u Republici Srpskoj i sa aspekta trenutnog Ustava BiH može se postaviti pitanje njegovog legitimiteta baš zbog te odrednice „srpski član Predsjedništva“.

E sad, čovjek ne treba da bude maliciozan i da svoje stavove krije iza bilo kakve patetike, demagogije ili pravnih normi. Pravo pitanje jeste da li su postojeća ustavna rješenja kvalitetna ili nisu. Mišljenje autora ovog teksta jeste da Ustav BiH treba promjeniti, odnosno da je potrebno ukinuti konstitutivnost naroda u cijeloj BiH jer je kategorija konstitutivnosti zapravo osnovni generator neravnopravnosti građana u zemlji. Dakle, ne treba da postoje konstitutivni narodi, ne treba da postoji srpski, bošnjački ili hrvatski član Predsjedništva BiH, nego je potrebno da postoje samo dva konfederalna, građanska, slobodna i vladavinom prava oblikovana entiteta a iz kojih bi se glasovima svih građana tih entiteta birali i članovi Predsjedništva BiH i članovi Parlamentarne skupštine BiH. Takođe, ukinuo bi se i Dom naroda, a formirao bi se Dom entiteta koji bi imao mogućnost da stavi veto na odluku Parlamentarne skupštine koja bi eventualno ugrozila ustavne nadležnosti entiteta.

U takvoj situaciji moglo bi se desiti i ne bi bilo ništa sporno da se desi da Bošnjak iz Republike Srpske postane član Predsjedništva BiH iz Republike Srpske. Samo, taj čovjek bi tad morao da vodi politiku u skladu sa političkom voljom i programom koji reprezentuje volju većine građana Srpske koja bi ga i izabrala za člana Predsjedništva BiH iz Republike Srpske, a što je apsolutno u saglasju sa svim elementarnim demokratskim načelima i tekovinama.

Dakle, jasno je da samo ukidanjem konstitutivnosti naroda u cijeloj BiH, pa tako i u samim entitetima, može da se obezbjedi uspostavljanje istinskog građanskog društva u kojem bi na prvom mjestu bio sam čovjek, građanin. Takvu građansku BiH bi sačinjavala dva entiteta preko kojih bi njihovi građani oblikovali Bosnu i Hercegovinu, a u skladu sa ustavnom kompozicijom zemlje i izvornim entitetskim nadležnostima. Jer, u članu I tačka 3. Ustava BiH jasno stoji da se Bosna i Hercegovina sastoji od dva entiteta, Federacije BiH i Republike Srpske. A kad se analiziraju nadležnosti entiteta i države vidljivo je da najveći dio nadležnosti u zemlji imaju sami entiteti, koji zapravo imaju suštinski položaj konfederalnih jedinica. Bosna i Hercegovina, stoga, kao ustavna, građanska, sekularna i demokratska državna zajednica u kojoj se poštuju ustavni poredak, suverenitet građana iskazan kroz institucije entiteta i države, uopšte nije sporna i stvari valja graditi na tim temeljima. Kao što nije niti sporno da svi građani Republike Srpske treba da uživaju sva svoja ustavom Srpske predviđena prava.

Dakle,od prosipanja šuplje demagogije, potpirivanja najnižih strasti i traženja rasizma tamo gdje ga nema neće biti nikakve vajde. Jer, teške riječi ovaj prostor nikad nisu vodile naprijed. A valjda ih je lakše koristiti nego pružiti konkretne i pravno valjane i ustavom predviđene mehanizme poboljšanja stepena demokratskih i opštecivilizacijskih prava svih građana ove zemlje.