Region
Balkan - plodno tlo za džihadiste
Suočene sa zabrinjavajućim porastom broja dobrovoljaca koji se pridružuju islamističkim ekstremistima na Bliskom istoku, balkanske države nastoje da obuzdaju tu tendenciju koju pothranjuje opšta ekonomska učmalost, navodi se u analizi francuskog lista "Ekspres" (L'Express).
U zemljama bivše Jugoslavije, čije je ekonomije oslabio niz krvavih sukoba tokom 1990-ih, kao i Albaniji - jednoj od najsiromašnijih zemalja u Evropi, živi više od pet miliona muslimana, od kojih se na stotine pridružilo Islamskoj državi (IS), podsjeća se u danas objavljenom tekstu.
Po broju boraca koji su se priključili redovima IS u Siriji i Iraku, balkanske države su odmah iza Jordana, Saudijske Arabije i Tunisa, prema izvještaju koji je nedavno objavila američka Centralna obavještajna agencija (CIA).
"Ekspres" napominje da su balkanske države izrazile čvrstu spremnost da reaguju pred rastućom prijetnjom koju predstavlja islamizam te su počele sa hapšenjem i izmjenama krivičnih zakona.
Kosovo, kao i Makedonija i Srbija, trenutno razmatraju dopune svojih krivičnih zakona koje bi predviđale stroge kazne zatvora za državljane tih zemalja koji se bore u inostranstvu.
U Srbiji se takav zakon ne bi odnosio samo na potencijalne džihadiste, već i na dobrovoljce među srpskim pravoslavnim hrišćanima među kojima se već nekoliko desetina bori u Ukrajini, uglavnom na strani proruskih snaga, navodi francuski list.
Na Kosovu je duboka kriza političkog sistema praćena endemskom korupcijom koja potresa zemlju i ne pruža gotovo nikakvu nadu mladima, ističe Blerim Ljatifi, stručnjak za vjerska pitanja na Prištinskom univerzitetu, kako prenosi "Ekspres".
Prema njegovim riječima, veoma važan faktor je odsustvo ekonomskih mogućnosti za mlade na Kosovu, što "širom otvara vrata misijama indoktriniranja koje sprovode misteriozne grupe".
Mete indoktriniranja i regrutovanja dobrovoljaca su najsiromašniji slojevi stanovništva, prije svega srednjoškolci, kaže Visar Durići, novinar specijalizovan za pitanja vezana za islam, kome su nedavno kosovski islamisti prijetili odsjecanjem glave.
"Taj zadatak se povjerava radikalnim imamima, često školovanim u arapskim zemljama, i to se finansira iz inostranstva. Ciljna grupa su srednjoškolci bez perspektive koji se, prihvatajući fanatizam, nadaju da će poboljšati svoj socijalni položaj", objašnjava on.
U analizi francuskog "Ekspresa" se podsjeća da se i u Bosni na stotine islamističkih boraca pridružilo snagama bosanskih muslimana za vrijeme međuetničkog rata od 1992. do 1995.
Po okončanju sukoba, izvestan broj bosanskih muslimana, koji pripadaju uglavnom umjerenoj zajednici, prihvatio je doktrinu i način života za koje ih je inspirisao saudijski integrizam, takozvani vehabijski pokret, koji nije postojao u Bosni prije rata, navodi list, uz ocjenu da je situacija slična i u Srbiji i Makedoniji.
U tom kontekstu, "Ekspres" navodi mišljenje srpskog orijentaliste Darka Tanskovića: "Ideološki jaz koji je otvoren raspadom bivše Jugoslavije popunili su radikalni i nacionalistički vjerski programi".
Muslimani na Balkanu, smatra ovaj stručnjak, koji su pripadali umjerenim strujama, bili su dio društva - prije svega u sastavu bivše Jugoslavije - koje je u velikoj mjeri bilo sekularizovano.
"To se promijenilo sa sukobima u Bosni i na Kosovu koju si omogućili mnogo radikalnijim elementima, teolozima, militantnim aktivistima ili 'Alahovim borcima' da se ukorjene u ovom regionu", smatra Tanasković, kako prenosi francuski list.
Ti pokreti, upozorava on, mogli bi da pod izvjesnim okolnostima izazovu ozbiljne probleme na Balkanu, koji za radikalne islamiste predstavlja osjetljivu tačku iz koje mogu da djeluju protiv Evrope.
U osvrtu na napore Balkana da stane na put ovakvom stanju stvari, francuski list podsjeća da je početkom septembra u Bosni uhapšeno 16 islamista, kao i da je ta zemlja u aprilu usvojila novi zakon koji predviđa kazne do 10 godina zatvora za džihadiste i one koji ih regrutuju.
Na Kosovu je uhapšeno 55 islamista, među kojima 12 imama i, naročito, uticajni imam Velike džamije u Prištini Šefćet Krasnići, pod sumnjom da su propovjedali radikalni islam, zaključuje se u analizi.
izvor: Tanjug