Aarheološko otkriće koje će promijeniti razumijevanje evolucije čovjeka i proces naseljavanja Evrope dolazi iz pećine Balanica u Srbiji, prenijele su u četvrtak svjetske agencije. Fosil vilice pračovjeka koji je prof. dr Dušan Mihailović s Filozofskog fakulteta u Beogradu pronašao 2006. jedan je od tri najstarija ikada pronađena ljudska ostatka, dokazala su ispitivanja u Francuskoj, Velikoj Britaniji i Kanadi.

- Ovo otkriće suštinski mijenja sve dosadašnje predstave o evoluciji čovjeka i njegovom širenju na evropski kontinent poslije ledenog doba - kaže prof dr Mihailović za "Novosti". - Do sada se vjerovalo da je epicentar evolucije u jugozapadnoj Aziji, a da je cijela Evropa bila izolovana lednicima. Međutim nalaz iz Balanice dokazuje da jugoistočna Evropa nikad nije bila okovana ledom i da je dio žarišta u kome je evoluirala i iz koga se širila naša vrsta.

Fosil iz Balanice je najvažnije antropološko otkriće u posljednjih nekoliko decenija, navodi se u svjetskim stručnim krugovima.

- Poslije rezultata ispitivanja koleginice Mirjane Roksandić sa Univerziteta u Vinipegu, opšte mišljenje svjetske naučne zajednice je da se ključ razumijevanja čovjeka i migracija nalazi u Srbiji - ponosan je prof dr Mihailović. - Dosadašnja istraživanja Balanice obavljena su zahvaljujući Ministarstvu kulture, ali smatram da sada cijela država mora da se uključi u zaštitu i prezentaciju lokaliteta, kao što je to slučaj sa sličnim malobrojnim lokalitetima u svijetu.

Arheološka iskopavanja Velike i Male Balanice u Sićevačkoj klisuri počela su 2004, a rezultati su od početka bili veoma neobični. Vilica je pronađena 2006, a njena starost utvrđivana je ECP tehnikom u laboratoriji dr Rinka i u nuklearnom reaktoru Univerziteta Mekmaster. Zatim je obavljeno datovanje uranovim nizom u Istraživačkom centru "Geotop" Univerziteta Kvebek u Montrealu, a datovanje infracrvenom stimulisanom luminiscencijom obavljeno je u Centru za primjenu fizičkih istraživanja u arheologiji na Univerzitetu Bordo u Francuskoj. Sedimenti su analizirani na Univerzitetu Oksford Bruks u Velikoj Britaniji.

Članak s konačnim radiometrijskim datumima objavljen je 6. februara u uglednom naučnom časopisu "Plus One", a potpisali su ga Vilijam Džek Rink sa Mekmaster univerziteta u Kanadi i međunarodni tim pod rukovodstvom Dušana Mihailovića i Mirjane Roksandić.

- Fosil je star najmanje 397.000 godina, a vjerovatno je stariji od 525.000 godina - kaže dr Rink. - Dobijeni su izuzetno ujednačeni datumi, čime je pouzdano utvrđena starost nalaza. To pokazuje da vilica predstavlja najstariji istočnoevropski fosil srednjopleistocenskih hominida.

(Novosti/Frontal)