Nauka
Najstariji dokaz o amputaciji, kostur čovjeka kom je prije 30.000 godina odstranjeno stopalo (VIDEO)
Fosilizovanim ljudskim ostacima starim hiljadama godina često fale dijelovi tijela, ali otkriće ljudskog kostura na ostrvu Borneo, kojem fali lijevo stopalo, oduševio je naučnike jer predstavlja najstariji dokaz o hirurškoj amputaciji do sada otkriven.
Pronađen u pećini u zabačenom istočnom dijelu Bornea, kostur je otkopan 2020. godine od strane indonežanskih i australijskih arheologa, predvođen Timom Malounijem sa Univerziteta Grifit.
Prilikom pažljivije inspekcije, otkrili su da su pripadali mlađem čovjeku kojem je lijevo stopalo stručno odstranjeno dok je bio dijete, prije najmanje 30.000 godina.
Ono što je posebno fascinantno jeste što se rana zacijelila dovoljno dobro da je živio još šest do devet godina.
„Bilo je veliko iznenađenje da je ovaj drevni sakupljač preživio veoma ozbiljnu i tešku operaciju i da se rana potpuno zacijelila – toliko da je živio godinama poslije u planinskom terenu uz smanjenu mobilnost, što nam govori da se zajednica brinula o njemu“, kaže bioarheolog Melandri Vlok sa Univerziteta u Sidneju.
Najstariji dokaz o hirurškoj amputaciji do sada je bio iz kamenog doba i to kostur starijeg muškarca kojem je prije 7.000 godina uklonjena lijeva podlaktica, odmah iznad lakta.
Čak i danas – sa velikim napretkom medicine, instrumenata i lijekova za sprečavanje infekcija, sprečavanje krvarenja i ublažavanje bola – amputacije zahtijevaju dosta anatomskog znanja i vještine da se izvedu kako treba.
Izvor: rts.rs