Naravno samo ako nam je cilj da jednog dana živimo u pristojnom multikonfesionalnom i multikulturalnom društvu

Šta je sekularizam?

Jedna od ideja na kojima počivaju moderna liberalno-demokratska društva i njihove države u 21. vijeku ili makar ideal kojem se stremi je sekularna država.

Sekularnom nazivamo onu državu kojoj su institucije države i politika jasno odvojeni od religijskih zajednica i njihovih dogmi. Idelano, sekularizam štiti državu od po društvo pogubnih religijskih podjela ili stavova, no takođe sekularna država predstavlja i odbranu religijskih zajednica od manipulacije religijskim zajednicama i njihovim učenijma sa ciljem ostvarivanja političkih interesa.

Ovo je pak trenutak kada se podsjećamo na nedostatak sekularizma u društvu i u državi kao i njegovo ignorisanje od strane religijskih i političkih elita. Ovo je samo još jedna od oblasti u kojoj su političke i religijske elite pronašle zajednički jezik te ovo partnerstvo nastavlja da sve više šteti društvu, državi i samim religijskim zajednicama.

Ono što predstavlja suštinski problem u nesekularnom društvu Bosne i Hercegovine (sa svim njenim entitetima, kantonima i distriktima) koje je pritom i izrazito multikonfesionalno jeste neadekvatno religijsko obrazovanje koje bi uzelo u obzir realnost društva u kom se sprovodi.

Sekularno obrazovanje je samo jedna od propuštenih prilika za izgradnju multietničkog društva u Bosni i Hercegovini. Umjesto obrazovanja koje i omogućilo učenicima svih religija i koji su nereligiozni da se upoznaju sa osnovnim učenjima svih najznačajnijih religija u bosanskohercegovačkom društvu (pa i onih manje prisutnih), te vrijednosti koje propovijedaju, cjelokupno religijsko obrazovanje (npr. u RS) je zamišljeno kao indoktrinacija u učenja jedne religije, bez ikakvog kritičkog osvrta kao i uz blago rečeno netolerantan i negativan osvrt na učenja i vjerovanja manjih religijskih zajednica i na osobe koje su nereligiozne.

Sekularno obrazovanje bi omogućilo upoznavanje sa nekim od osnova na kojima počivaju kultura i društvo naroda Bosne i Hercegovine, što može imati sve veći značaj u budućnosti uzimajući u obzir tendencije ka monokulturalnosti sve većeg dijela Bosne i Hercegovine.

Obrazovanje predstavlja jedan od najboljih oružija u borbi protiv predrasuda, stereotipa i omogućava nam da razumijemo razloge neprijateljstava zasnovanih na tim istim predrasudama i stereotipima.

Sa trenutnim modelom religijskog obrazovanja mi, ne samo da propuštamo da ga iskoristimo kao jedan od osnovnih gradivnih blokova tolerantnije i multikulturalnog bosanskohercegovačkog društva već, radimo suprotno i u mnogim udžbenicima se upravo šire stereotipi.

Ako smatramo da je jedan od ciljeva obrazovanja razvijanje sposobnosti i alata neophodnih za kritičko mišljenje kao i negovanje samog kritičkog mišljenja onda ovako zamišljeno religijsko obrazovanje predstavlja dodatni problem.

Stoga bi bilo poželjno da religijsko obrazovanje bude oduzeto iz ruku religijskih zajednica (njihova saradnja može biti poželjna ali ne smiju imati odlučujući glas) i prenijeti ga u sferu sociologije, sociologije religije i istorije.

Uz ovakve promjene religijsko obrazovanje može biti jedan od kamena temeljaca budućeg boljeg bosanskohercegovačkog društva.